S&P GSCI – Indeks towarowy opracowany przez Goldman Sachs

Indeks S&P GSCI to skrót od Goldman Sachs Commodity Index. Indeks został opracowany w 1991 roku przez jeden z departamentów banku inwestycyjnego Goldman Sachs. W 2007 roku indeks zmienił właściciela. Został zakupiony przez spółkę zależną S&P Global, który nadal jest jego właścicielem.

Indeks S&P GSCI ma za zadanie odzwierciedlić zachowanie szerokiego rynku surowców. W jego skład wchodzą zarówno surowce energetyczne, rolnicze jak i metale. NIe dziwi więc, że bardzo często wspomniany indeks jest benchmarkiem dla funduszy i ETF-ów inwestujących na rynku surowców. Indeks jest świetnym benchmarkiem dla strategii long-only oraz skupiającej się na inwestycjach na rynku terminowym.

Warto nadmienić, że indeks został skonstruowany w ten sposób, że może być “odtworzony” przez fundusz lub ETF. Dzięki temu inwestor może nabyć produkty inwestycyjne, które będą miały ekspozycję na ten indeks. Przykładem jest ETF iShares S&P GSCI Commodity-Indexed Trust.

Jak działa indeks S&P GSCI?

S&P GSCI zajmuje się mierzeniem zmian na rynku surowców. Jest to indeks ważony jest za pomocą modelu “production-weighted”. Ma to na celu odwzorowanie istotności danych aktywów w gospodarce. Oczywiście, w celu zachowania płynności, część kontraktów, które nie spełniają odpowiednich kryteriów nie są włączane w skład indeksu.

Według metodologii opracowanej przez S&P Global, nie ma limitu odnośnie liczby surowców, które mogą zostać włączone do indeksu S&P GSCI. Do indeksu można zaliczyć kontrakt futures, które mają mieć fizyczną dostawę oraz nie mogą być instrumentem finansowym (np. akcją, walutą, stopą procentową).

W skład indeksu wchodzi 24 kontraktów futures, które pokrywają 5 sektorów:

• energię,
• rolnictwo,
• żywy inwentarz,
• metale szlachetne,
• metale przemysłowe.

Warto pamiętać, że na skutek zmian cen udział poszczególnych składowych w indeksie cały czas się zmienia. Komponenty wchodzące w skład S&P GSCI są rebalansowane co roku.

W skład indeksu wchodzą następujące kontrakty terminowe:

Energia

• Olej opałowy,
• Olej napędowy,
• Ropa WTI,
• Ropa Brent,
• Benzyna RBOB,
• Gaz ziemny.

Rolnictwo

• pszenica typu “Chicago”,
• pszenica typu “Kansas”,
• kukurydza,
• soja,
• kakao,
• cukier,
• kawa,
• bawełna.

Żywy inwentarz

• wieprzowina,
• żywe bydło,
• bydło hodowlane.

Metale szlachetne

• złoto,
• srebro.

Metale przemysłowe

• aluminium,
• cynk,
• miedź,
• nikiel,
• ołów.

S&P GSCI a contango i backwardation

Jedną z wad indeksu jest jego automatyczne rolowanie bez analizy wpływu efekty contango i backwardation na zyskowność strategii. Jest to ważne, ponieważ handlowanie instrumentami pochodnymi jest nieco inne niż instrumentami spotowymi.

Cena kontraktu terminowego może być zarówno wyższa (efekt contango), jak i niższa (backwardation) od ceny na rynku spotowym. Z tego powodu “ślepe” rolowanie na najbliższy kontrakt może być kosztowne jeśli występuje duże contango.

Dla kupujących kontrakt niebezpieczne jest contango. Wyższa cena terminowa od rynkowej jest często spowodowana kosztami ubezpieczenia i przechowywania towarów. Oprócz tego, powodem rozbieżności między ceną terminową a rynkową jest też także koszt alternatywny oraz przewidywania rynkowe. Ten ostatni czynnik może być bardzo istotny. Świetnym przykładem było zachowanie się kontraktów terminowych na ropę WTI w okresie COVID-19. Był czas kiedy kontrakt terminowy na dostawę w maju był handlowany poniżej 20$, natomiast “październikowy” był notowany po 30$. Zatem efekt Contango wynosił w tym wypadku 50%.

Zastosowanie S&P GSCI w inwestycjach

Indeks może być ciekawym pomysłem na uzyskanie ekspozycji na rynek surowców. Dzięki nabyciu ETF-a inwestor może uzyskać tanim kosztem ekspozycję na ten indeks. Innym sposobem jest skorzystanie z kontraktów terminowych na S&P GSCI Index. Kontrakty terminowe na indeks S&P GSCI mają mnożnik na poziomie 250. Kontrakt terminowy na ten indeks jest na Chicago Mercantile Exchange (CME). Warto jednak zauważyć, że nie jest to zbyt płynny indeks. Wolumen na tym instrumencie to zazwyczaj kilka sztuk.

Do bezpośredniego, długoterminowego inwestowania w indeks nie zachęcają również stopy zwrotu. Na koniec stycznia 2023 roku średnioroczne stopy zwrotu dla poszczególnych okresów kształtowały się następująco:

• 5 lat: +5,72%
• 10 lat: -3,72%

Natomiast ostatnie 3 lata były dobrym okresem dla znacznej grupy surowców. W efekcie średnioroczna stopa zwrotu za okres ostatnich 3 lat wynosi: +14,75%. Biorąc pod uwagę dysproporcję, inwestowanie w S&P GSCI powinno mieć charakter krótko i średnioterminowy. NIe jest to jednak instrument na “kup i zapomnij”.

Innym pomysłem inwestycyjnym jest skonstruowanie strategii long-short. Polega ona na zajęciu długiej pozycji w jednym surowcu (lub kilku), które zakładamy, że będą zachowywać się lepiej od całego indeksu. Jednocześnie w celu zabezpieczenia pozycji stosuje się zajęcie krótkiej pozycji na indeksie (za pomocą kontraktów terminowych).

Inne “surowcowe” indeksy

S&P GSCI nie jest jedynym indeksem, który mierzy zachowanie rynku surowców. Do najbardziej znanych należą:

• Credit Suisse Commodity Benchmark Index,
• Rogers International Commodities Index,
• Bloomberg Commodity Total Return Index,
• The Dow Jones Commodity Index (DJCI).

Warto wspomnieć, że do S&P Dow Jones Indices (właściciela indeksu S&P GSCI) należy również indeks Dow Jones Commodity Index (DJCI).

Podsumowanie

S&P GSCI to znany indeks, który mierzy zachowanie się szerokiego koszyka surowców. Może zatem być ciekawym benchmarkiem dla funduszy, które handlują na rynku surowcowym. Istnieje możliwość zastosowania kontraktów terminowych na indeks do strategii long-short. Innym pomysłem może być spekulacja na kontraktach futures albo handel ETF-ami dającymi ekspozycję na ten indeks. Należy jednak pamiętać, że długoterminowe stopy zwrotu z indeksu są znacznie niższe niż dla indeksów akcji. Ma to związek z tym, że ceny surowców zazwyczaj poruszają się w cyklach: od niedoboru, po nadpodaży.