Spowolnienie w Chinach budzi niepokój na całym świecie

Gospodarka Chin miała w tym roku napędzić 1/3 światowego wzrostu gospodarczego, dlatego jej dramatyczne spowolnienie w ostatnich miesiącach wywołuje alarm na całym świecie. Decydenci polityczni przygotowują się na uderzenie w swoją gospodarkę w związku ze spadkiem importu wszystkiego do Chin, od materiałów budowlanych po elektronikę.

Caterpillar Inc. twierdzi, że chiński popyt na maszyny używane na placach budowy jest gorszy, niż wcześniej sądzono. Prezydent USA Joe Biden nazwał problemy gospodarcze Chin „tykającą bombą zegarową”.

Zagraniczny kapitał odpływa z chińskich giełd

Globalni inwestorzy wyciągnęli już z chińskich giełd ponad 10 miliardów dolarów, z czego większość sprzedaży dotyczyła blue chipów. Goldman Sachs i Morgan Stanley obniżyły swoje cele w zakresie chińskich akcji przy czym ten pierwszy z nich ostrzegł również o ryzyku rozlania się na resztę regionu.

Gospodarki azjatyckie, podobnie jak kraje afrykańskie, odczuwają jak dotąd największe straty w handlu. W lipcu Japonia odnotowała pierwszy spadek eksportu od ponad dwóch lat, po tym jak Chiny ograniczyły zakupy samochodów i chipów. Bankierzy centralni z Korei Południowej i Tajlandii w zeszłym tygodniu powołali się na słabe ożywienie w Chinach i obniżyli swoje prognozy wzrostu.

To jednak nie wszystko. Spowolnienie w Chinach spowoduje spadek światowych cen ropy, a deflacja w tym kraju oznacza spadek cen towarów wysyłanych na cały świat. Jest to korzyść dla krajów takich jak USA i Wielka Brytania, które wciąż borykają się z wysoką inflacją.

Niektóre rynki wschodzące, takie jak Indie, również dostrzegają możliwości, mając nadzieję na przyciągnięcie inwestycji zagranicznych, które mogą opuszczać wybrzeża Chin.

Ale jako druga co do wielkości gospodarka świata przedłużające się spowolnienie w Chinach raczej zaszkodzi niż pomoże reszcie świata. Analiza przeprowadzona przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy pokazuje, jak wysoka jest stawka: gdy tempo wzrostu Chin wzrośnie o 1 punkt procentowy, globalna ekspansja zostanie zwiększona o około 0,3 punktu procentowego.

Deflacja w Chinach nie jest taką złą rzeczą dla gospodarki światowej, ale jeśli reszta świata, USA i Europa, popadnie w recesję, jeśli Chiny pozostaną słabe, będzie to problem – nie tylko dla Chin, ale dla całej światowej gospodarki.

Oto, jak spowolnienie w Chinach odbija się na gospodarkach i rynkach finansowych:

Załamanie handlu

Wiele krajów, zwłaszcza azjatyckich, uważa Chiny za swój największy rynek eksportowy dla wszystkiego, od części elektronicznych i żywności po metale i energię.

Wartość chińskiego importu spadała przez dziewięć z ostatnich 10 miesięcy, ponieważ popyt spadł z rekordowych poziomów ustanowionych podczas pandemii. Wartość eksportu z Afryki, Azji i Ameryki Północnej była w lipcu niższa niż rok temu.

Najbardziej ucierpiały Afryka i Azja, gdzie wartość importu spadła o ponad 14% w ciągu pierwszych siedmiu miesięcy tego roku. Częściowo wynika to ze spadku popytu na części elektroniczne z Korei Południowej i Tajwanu, a spadające ceny towarów, takich jak paliwa kopalne, odbijają się również na wartości towarów wysyłanych do Chin.

Jak dotąd faktyczny wolumen towarów takich jak ruda żelaza czy miedź wysyłanych do Chin utrzymuje się na stałym poziomie. Jeśli jednak spowolnienie będzie się utrzymywać, może to mieć wpływ na dostawy, co z kolei dotknie górników w Australii, Ameryce Południowej i innych częściach świata.

Presja deflacyjna

Ceny producentów w Chinach spadają od 10 miesięcy, co oznacza, że koszty towarów wysyłanych z tego kraju spadają. To dobra wiadomość dla ludzi na całym świecie wciąż zmagających się z wysoką inflacją.

Ceny chińskich towarów w amerykańskich dokach spadają w tym roku z każdym miesiącem i tendencja ta prawdopodobnie będzie się utrzymywać do czasu, gdy ceny fabryczne w Chinach powrócą do wartości dodatnich.

Ekonomiści z Wells Fargo szacują, że „twarde lądowanie” w Chinach – które definiują jako odchylenie o 12,5% od trendu wzrostowego – obniżyłoby bazową prognozę inflacji konsumenckiej w USA w 2025 r. o 0,7 punktu procentowego do 1,4%.

Powolne odbicie w turystyce

Chińscy konsumenci wydają więcej na usługi, takie jak podróże i turystyka, niż na towary, ale nie wybierają się jeszcze masowo za granicę. Do niedawna rząd zakazał wycieczek grupowych do wielu krajów i nadal brakuje lotów, co oznacza, że podróżowanie jest znacznie droższe niż przed pandemią.

Pandemia i słaba gospodarka ograniczyły dochody w Chinach, a utrzymujący się od lat kryzys na rynku mieszkaniowym oznacza, że właściciele domów czują się mniej zamożni niż wcześniej. Sugeruje to, że powrót podróży zagranicznych do poziomu sprzed pandemii może zająć dużo czasu, co uderzy w zależne od turystyki kraje Azji Południowo-Wschodniej, takie jak Tajlandia.

Wpływ na walutę

Problemy gospodarcze Chin spowodowały w tym roku spadek waluty w stosunku do dolara o ponad 5%, a juan jest bliski przekroczenia w tym miesiącu poziomu 7,3. Bank centralny nasilił obronę juana za pomocą różnych środków, w tym codziennych fixingów walutowych.

Dane Bloomberga pokazują, że deprecjacja zagranicznego juana ma większy wpływ na jego odpowiedniki w Azji, Ameryce Łacińskiej i bloku Europy Środkowo-Wschodniej, przy rosnącej korelacji chińskiej waluty z niektórymi innymi walutami.

Według banku Barclays, w miarę wzrostu korelacji, pogorszenie nastrojów może zaważyć na walutach takich jak dolar singapurski, bat tajski i meksykańskie peso.

Dolar australijski, który często jest wyceniany jako wskaźnik zastępczy Chin, stracił w tym kwartale ponad 3%, co stanowi najgorszy wynik w koszyku Grupy G10.

Obligacje tracą atrakcyjność

Tegoroczne obniżki stóp procentowych w Chinach zmniejszyły atrakcyjność chińskich obligacji dla inwestorów zagranicznych, którzy ograniczyli swoją ekspozycję na rynek i szukają alternatyw w pozostałej części regionu.

Według obliczeń Bloomberga zagraniczne portfele chińskich obligacji skarbowych mają najniższy udział w całym rynku od 2019 roku. Globalne fundusze nabrały bardziej byczego kursu wobec obligacji Korei Południowej i Indonezji w walucie lokalnej, ponieważ tamtejsze banki centralne zbliżają się do końca cyklu podwyżek stóp procentowych.

Rynek akcji i spółki z branży towarów luksusowych

Indeks MSCI śledzący globalne spółki z największą ekspozycją na Chiny spadł w tym miesiącu o 9,3%, prawie dwukrotnie więcej niż szerszy wskaźnik światowych akcji.

Warto też zwrócić uwagę, że szczególnie podatne na wahania chińskiego popytu są firmy produkujące towary luksusowe, takie jak producent torebek Louis Vuitton LVMH, Gucci Kering SA i Hermes International.