Polityka handlowa Bidena: częściowy reset

Wraz z przejęciem władzy przez nową administrację należy zadać sobie pytanie, jak kształtować się będą relacje pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a resztą świata w ciągu najbliższych czterech lat. Nie da się zaprzeczyć, że na arenie międzynarodowej wizerunek Stanów Zjednoczonych już uległ zmianie; niewątpliwie również Waszyngton odejdzie od charakterystycznej dla administracji Trumpa wojowniczej retoryki. W pierwszych miesiącach urzędowania nowej administracji polityka handlowa nie będzie głównym tematem, ponieważ priorytetem będzie ożywienie osłabionej pandemią gospodarki, jednak kwestia umów handlowych i taryf celnych to drugi pod względem znaczenia najważniejszy obszar polityki nowego prezydenta. Naszym zdaniem administracja Bidena w polityce zagranicznej przyjmie podejście Jeffersona (podobnie jak administracja Obamy), wspierając wielostronność i dążąc do pojednania z Europejczykami. Polityka handlowa Bidena przede wszystkim skoncentruje się na Chinach, a lista zarzutów wobec Pekinu pokrywać się będzie z listą sporządzoną przez administrację Trumpa.

O Autorze

Christopher Dembik – Francuski ekonomista polskiego pochodzenia. Jest globalnym szefem badań makroekonomicznych w duńskim banku inwestycyjnym Saxo Bank (filii chińskiej firmy Geely obsługującej 860 000 klientów HNW na całym świecie). Jest także doradcą francuskich parlamentarzystów i członkiem polskiego think tanku CASE, który zajął pierwsze miejsce w ekonomicznym think tanku w Europie Środkowo-Wschodniej według raportu Global Go To Think Tank Index. Jako globalny szef badań makroekonomicznych wspiera oddziały, dostarczając analizy globalnej polityki pieniężnej i rozwoju sytuacji makroekonomicznej klientom instytucjonalnym i HNW w Europie i MENA. Jest regularnym komentatorem w mediach międzynarodowych (CNBC, Reuters, FT, BFM TV, France 2 itd.) Oraz prelegentem na międzynarodowych wydarzeniach (COP22, MENA Investment Congress, Paris Global Conference itp.).

Biorąc to pod uwagę, oto nasze prognozy dotyczące ewolucji amerykańskiej polityki handlowej za kadencji Bidena, koncentrującej się na pięciu głównych tematach: Światowej Organizacji Handlu i jej organu odwoławczego; zmian klimatu i integracji tego zagadnienia w ramach polityki handlowej; polityki taryfowej; a także relacji handlowych z Unią Europejską i Chinami.

Światowa Organizacja Handlu

Za administracji Trumpa obchodzono zasady Światowej Organizacji Handlu, Stany Zjednoczone nie przestrzegały praworządności w kontekście handlu międzynarodowego, a Waszyngton podejmował działania jednostronne w celu ochrony własnych interesów handlowych. Zastrzeżenia Stanów Zjednoczonych wobec Światowej Organizacji Handlu i jej efektywności w zakresie rozstrzygania sporów handlowych nie znikną z dnia na dzień, jednak administracja Bidena, działająca w bardziej konwencjonalny sposób, najprawdopodobniej podejmie próbę reformowania organizacji od wewnątrz, co ostatecznie doprowadziłoby do rewitalizacji tej organizacji i jej organu odwoławczego oraz zapewniło maksymalnie płynne, przewidywalne i swobodne obroty handlowe.

Zmiany klimatu

Biorąc pod uwagę przewidywane ponowne przystąpienie przez Stany Zjednoczone do paryskiego porozumienia klimatycznego na początku 2021 r., w ciągu najbliższych czterech lat zmiany klimatu będą w centrum amerykańskiej polityki bezpieczeństwa i polityki handlowej. Prezydent elekt zapowiedział już wywieranie dalszych nacisków na inne kraje w zakresie obierania bardziej ambitnych celów, w razie konieczności wykorzystując amerykańską dźwignię ekonomiczną (najprawdopodobniej raczej np. w postaci pomocy rozwojowej niż taryf). Po raz pierwszy trzy główne supermocarstwa (Stany Zjednoczone, UE i Chiny) będą zgodne z kwestii zmian klimatu, co może doprowadzić do konkretnych osiągnięć w zakresie walki z tym globalnym problemem w najbliższej przyszłości.

Polityka taryfowa (w ujęciu ogólnym)

W odniesieniu do taryf polityka handlowa Bidena będzie różnić się od polityki Trumpa. Administracja Bidena najprawdopodobniej wstrzyma się w miarę możliwości z grożeniem nowymi taryfami, zamiast tego przyjmując bardziej wielostronne podejście w celu promowania programu handlu międzynarodowego. W sytuacji dużych podziałów w Kongresie, w którym władzę w Senacie najprawdopodobniej utrzymają republikanie, nowa administracja będzie miała mniejsze pole manewru w kontekście polityki handlowej. Kongres skłania się do wycofania uprawnień dotyczących nakładania taryf i do zwiększenia nadzoru nad ewentualnymi środkami „bezpieczeństwa narodowego”.

Sekcja 232 – taryfy na stal i aluminium

Przewidujemy zakończenie sztucznej wojny handlowej z Europą, co oznacza zniesienie taryf celnych na stal i aluminium, a także groźby automatycznych taryf. To niezbędny krok, aby wzmocnić relacje transatlantyckie i stworzyć zjednoczony front międzynarodowy wobec chińskich praktyk handlowych. W czasie kampanii Biden potwierdził, że niezwłocznie skonsultuje się z sojusznikami Stanów Zjednoczonych, zanim podejmie decyzję w sprawie przyszłości amerykańskich taryf na towary z Chin, w celu utworzenia wspólnej przewagi względem Państwa Środka. Utworzenie koalicji państw niezadowolonych z faktu, iż Chiny wykorzystują luki prawne w zasadach Światowej Organizacji Handlu, aby nieuczciwie konkurować z firmami zagranicznymi, będzie łatwym zadaniem. W przeciwieństwie do administracji Trumpa administracja Bidena rozumie, że Stany Zjednoczone mogą bardziej efektywnie dbać o własne interesy dzięki koalicjom i wielostronnej współpracy, niż w przypadku inicjatyw jednostronnych i wrogości względem pozostałych krajów. Takie nowe podejście może ostatecznie okazać się o wiele większym wyzwaniem dla Pekinu.

Chiny

Ograniczenie chińskich wpływów i konfrontacja z Państwem Środka to konsensus strategiczny obydwu głównych partii politycznych w Stanach Zjednoczonych. Nie przewidujemy zatem, by Biden zniósł taryfy nałożone przez Trumpa na towary z Chin – przynajmniej na początku zarówno taryfy, jak i porozumienie pierwszej fazy pozostaną w mocy. Zakładając, że w Chinach nastąpi kontynuacja niezakończonego ożywienia w kształcie litery V, tempo chińskich zakupów powinno jeszcze bardziej przyspieszyć, co będzie kolejnym dobrym powodem do utrzymania w mocy porozumienia pierwszej fazy. W odniesieniu do Chin poglądy Bidena są mniej więcej zbieżne z podejściem Trumpa, co oznacza, że pokrywają się również zarzuty obu prezydentów wobec Państwa Środka. Główna różnica polega na tym, że Biden będzie w tym zakresie ściśle współpracował z UE, Japonią i Australią. Przewidujemy zatem, że Chiny będą jednym z głównych problemów amerykańskiej polityki handlowej w ciągu najbliższych czterech lat, ze szczególnym naciskiem na chińskie dotacje i nierynkowe praktyki. Retoryka niewątpliwie ulegnie zmianie, jednak napięcia na linii obu krajów pozostaną.