Inwestowanie w opcje dla wielu wydaje się bajecznie proste. Wystarczy kupić opcję, właściwie wytypować kierunek zmiany ceny i setki procent zysku są na wyciągnięcie ręki. Z tego powodu wielu początkujących inwestorów skupia się na kupowaniu “tanich” opcji, będących głęboko poza pieniądzem (DOTM – Deep Out of The Money) w nadziei na osiągnięcie trzycyfrowej stopy zwrotu. Jednak zarządzanie pozycją opcyjną nie jest wcale takie proste jak się to początkowo wydaje. Na cenę opcji duży wpływ mają współczynniki greckie, które mogą powodować wzrost lub spadek wartości danej opcji. Z tego powodu należy dokładnie rozważyć jak zarządzać swoją pozycją. W dzisiejszym artykule przybliżymy podstawowe zagadnienia związane z zarządzaniem zyskowną pozycją na rynku opcji. Zapraszamy do lektury!

Lista artykułów o współczynnikach greckich:

• DELTA
• GAMMA
• THETA
• RHO

Podstawowe zagadnienia

Jak zawsze: “analiza wsteczna jest zawsze skuteczna”. Z tego powodu wielu początkujących inwestorów na rynku opcji przegląda wykresy historyczne i “analizuje” pozycję z punktu widzenia historycznego rezultatu. Jako przykład można podać opcję call na akcje Apple wygasające 16 września 2022 roku z ceną wykonania 160$. Analizując wykres z perspektywy przeszłości można byłoby zaznaczyć “idealne” miejsce na zajęcie i zamknięcie pozycji. Jednak zarządzanie pozycją w czasie rzeczywistym a stosowanie “analizy wstecznej” to zupełnie dwie inne dyscypliny. W dalszej części artykułu zajmiemy się przedstawienie najpopularniejszych strategii zarządzania zyskowną pozycją.

Wykres opcji call z ceną wykonania 160$ wygasająca we wrześniu 2022. Źródło: platforma TWS

Zarządzanie zyskowną pozycją jest przez wielu bagatelizowane. Przecież należy “pozwolić zyskom rosnąć”. Jednak nic nie jest czarno białe. Z tego powodu wraz ze strategią wejścia należy opracować strategię wyjścia lub zabezpieczania zyskownej pozycji na rynku opcji. W dzisiejszym artykule przedstawimy jak wygląda zarządzanie zyskowną pozycją w przypadku posiadania:

• długiej pozycji w opcji call,
• krótkiej pozycji w opcji call,
• długiej pozycji w opcji put,
• krótkiej pozycji w opcji put.

Zarządzanie długą pozycją w opcji call

Zajmując długą pozycję w opcji call, inwestor otrzymuje prawo do kupna instrumentu bazowego po określonej cenie w określonym czasie. W zamian za nabycie tego prawa, inwestor musi zapłacić “premię opcyjną”, która jest maksymalną stratą jaką inwestor może ponieść. Przykładowo, jeśli inwestor nabył 14 marca 2022 roku opcję call na akcje Apple z ceną wykonania 160$ i terminem wygaśnięcia 16 września 2022 roku. Zapłacił za nią 12$ za akcję, biorąc pod uwagę, że 1 opcja jest wystawiona na 100 akcji Apple to wartość transakcji wyniosła 1200$. Inwestor nie zamierza czekać do wygaśnięcia opcji tylko zamknąć transakcję po pojawieniu się satysfakcjonującej stopy zwrotu. Po trzynastu sesjach kurs opcji wzrósł do poziomu 21$. Oznacza to, że zysk z transakcji (po pominięciu kosztów transakcyjnych) wyniósł 75%. 

Inwestor w obecnej sytuacji może:

• pozwolić zyskom rosnąć,
• zamknąć pozycję,
• kupić opcję put,
• wystawić opcję call z wyższą ceną wykonania.

Pozwolenie zyskom rosnąć z jednej strony pozwala na skorzystaniu z dalszego wzrostu kursu Apple, z drugiej strony stwarza ryzyko, że nastąpi zmiana trendu co w przypadku realizacji negatywnego scenariusza może zakończyć się nawet stratą na transakcji. Wyjściem z takiej sytuacji jest tworzenie mentalnych stop losów, które wymuszają zamknięcie pozycji w sytuacji zmiany trendu.

Zamknięcie pozycji to drugi sposób radzenia sobie z zyskowną transakcją. Jest to po prostu zebranie zysków ze stołu. Co oczywiste w takiej sytuacji nie ma ryzyka wygenerowania straty na transakcji (pomijam prowizje). Jednak wadą takiego rozwiązania jest możliwość przegapienia bardzo zyskownej transakcji, w sytuacji kiedy zrealizuje się optymistyczny scenariusz.

Kupno opcji put jest rozwiązaniem, które pozwala na zabezpieczenie się przed ryzykiem odwrócenia trendu lub wystąpienia głębszej korekty. Ma to swoje plusy w sytuacji nabywania opcji call długoterminowych (LEAPS). Wtedy skorzystanie z krótko lub średnioterminowych opcji put pozwoli na zarobieniu podczas rynkowej korekty. Aby lepiej zobrazować taką strategię posłużymy się przykładem. 14 marca 2022 roku 1 akcja Apple była wyceniana na 150$. Inwestor zdecydował się na zakup 1 opcji call z ceną wykonania 160$, która wygaśnie we wrześniu 2023 roku. Premia jaką zapłacił inwestor wyniosła 21,8$ za akcję, czyli wartość zapłaconej premii wyniosła 2180$. Do 29 marca cena akcji Apple na giełdzie wzrosła do 178,75$. W efekcie wartość zakupionej opcji call wzrosła do 36,85$. 

Inwestor zaczął obawiać się, że w perspektywie najbliższych 3 miesięcy nastąpi korekta akcji Apple. Z tego powodu kupił opcję put z ceną wykonania 160$ wygasającą w październiku 2022 roku. Wartość premii wyniosła 7,62$ za akcję, czyli jej wartość wyniosła 762$. Do 20 maja 2022 cena akcji Apple spadła z poziomu 178,75$ do 132,16$. W efekcie cena opcji put wzrosła do 29,45$, natomiast cena opcji call spadła do 13$. Oznaczało to, że po nieco ponad 2 miesiącach transakcja na długoterminowej opcji call zanotowała stratę na poziomie 8,8$ na akcję, natomiast zysk z nabytej opcji put wyniósł 21,83$. Po zamknięciu pozycji w opcji put, inwestor pokryje z nawiązką obecne i potencjalnie przyszłe straty z posiadania LEAPS na akcje Apple.

Wykres opcji put z ceną wykonania 160$, wygaśnięcie październik 2022. Źródło: platforma TWS

Źródło: opracowanie własne

Wystawienie opcji call w przypadku posiadania zysku na opcjach call pozwala na zmniejszenie potencjalnej straty w przypadku wystąpienia najbardziej pesymistycznego scenariusza (spadek wartości zakupionej opcji do 0) albo nawet “zagwarantowanie” zysku z transakcji. Inwestor musi wystawić opcję z wyższą ceną wykonania. Aby lepiej zobrazować transakcję, warto posłużyć się przykładem. Tak jak poprzednio, inwestor 14 marca nabył 1 opcję call z ceną wykonania 160$, która wygaśnie we wrześniu 2023 roku. Zapłacił za nią 21,8$ za akcję. Do 29 marca cena akcji Apple na giełdzie wzrosła do 178,75$. W efekcie wartość zakupionej opcji call wzrosła do 36,85$. W celu ochrony zysków wystawił opcję call z ceną wykonania 180$, która wygasa we wrześniu 2023 roku. Z wystawionej opcji inwestor otrzymał 27,3$ premii (2730$). Oznacza to, że nawet w przypadku zrealizowania się scenariusza w którym akcje Apple spadają w okolice 100$ to inwestor osiągnie zysk z transakcji na poziomie 5,5$ (550$).

Źródło: opracowanie własne

Zarządzanie krótką pozycją w opcji call

Otwierając krótką pozycję w opcji call inwestor zobowiązuje się do sprzedania instrumentu bazowego po określonej cenie w określonym czasie. W zamian za przyjęcie tego zobowiązania, inwestor otrzymuje “premię opcyjną”, która jest maksymalnym zyskiem jaki inwestor może ponieść. Przykładowo, jeśli inwestor wystawił 14 marca 2022 roku opcję call na akcje Apple z ceną wykonania 160$ i terminem wygaśnięcia 16 września 2022 roku. Otrzymał za nią 12$ za akcję, biorąc pod uwagę, że 1 opcja jest wystawiona na 100 akcji Apple to wartość transakcji wyniosła 1200$. Po trzynastu sesjach kurs opcji wzrósł do poziomu 21$. Oznacza to, że strata z transakcji (po pominięciu kosztów transakcyjnych) wyniosła 9$ na akcję. To jest przykład transakcji zakończonej stratą. Jednak załóżmy, że inwestor wystawił opcję po tej samej cenie, ale kurs opcji spadł do poziomu 5$ w efekcie z transakcji wygenerowano 700$ zysku z transakcji (1200$ – 500$).

 Inwestor w obecnej sytuacji może:

• pozwolić zyskom rosnąć,
• zamknąć pozycję,
• kupić opcję call.

Pozwolenie zyskom rosnąć nie jest właściwą strategią w przypadku wystawionej opcji call. Powodem jest to, że maksymalny zysk jest z góry określony, natomiast potencjalna strata może znacznie przekraczać potencjalny zysk. W związku z tym aby właściwie zarządzać ryzykiem inwestor powinien decydować się na zamknięcie pozycji jeśli z wystawionej opcji “wyparowało” już ponad połowa premii.

Kupno opcji call pozwala na zabezpieczenie się przed sytuacją kiedy inwestor obawia się, że możliwa jest krótka, wzrostowa korekta na instrumencie bazowym. Jednak takie rozwiązanie jest zastanawiające z punktu widzenia zarządzania ryzykiem portfela. Jeśli wystawienie opcji call niesie za sobą ryzyko wygenerowania ogromnej straty w przypadku wystąpienia wzrostowej korekty, to może lepszym rozwiązaniem jest zamknięcie krótkiej pozycji z zyskiem oraz kupno opcji call?

Zarządzanie krótką pozycją w opcji put

Otwierając krótką pozycję w opcji put inwestor zobowiązuje się do kupna instrumentu bazowego po określonej cenie w określonym czasie. W zamian za przyjęcie tego zobowiązania, inwestor otrzymuje “premię opcyjną”, która jest maksymalnym zyskiem jaki inwestor może ponieść. Jednocześnie inwestor jest wystawiony na ryzyko gwałtownego spadku kursu instrumentu bazowego, co spowoduje, że strata znacznie przekroczy maksymalny zysk. Czasami inwestorzy wystawiają opcję put, aby nabyć akcje po niższej niż obecna cena (“zarabiają” na premii czasowej).

Przykładowo, jeśli inwestor wystawił 15 marca 2022 roku opcję put na akcje Apple z ceną wykonania 160$ i terminem wygaśnięcia we wrześniu 2023 roku. Otrzymał za nią 25,5$ za akcję, biorąc pod uwagę, że 1 opcja jest wystawiona na 100 akcji Apple, to wartość transakcji wyniosła 2550$. Do 29 marca 2022 roku kurs opcji spadł do poziomu 15,15$. Oznacza to, że inwestor wygenerował zysk na poziomie 1035$ (10,35$ * mnożnik).

 Inwestor w obecnej sytuacji może:

• pozwolić zyskom rosnąć,
• zamknąć pozycję,
• kupić opcję put.

Pozwolenie zyskom rosnąć nie jest właściwą strategią w przypadku wystawionej opcji call. Powodem jest to, że maksymalny zysk jest z góry określony, natomiast potencjalna strata może znacznie przekraczać potencjalny zysk. W związku z tym aby właściwie zarządzać ryzykiem inwestor powinien decydować się na zamknięcie pozycji jeśli z wystawionej opcji “wyparowało” już ponad połowa premii.

Kupno opcji put pozwala na zabezpieczenie się przed sytuacją kiedy inwestor obawia się, że możliwa jest krótka, spadkowa korekta na instrumencie bazowym. Jednak takie rozwiązanie jest zastanawiające z punktu widzenia zarządzania ryzykiem portfela. Jeśli wystawienie opcji put niesie za sobą ryzyko wygenerowania ogromnej straty w przypadku wystąpienia spadkowej korekty, to może lepszym rozwiązaniem jest zamknięcie krótkiej pozycji z zyskiem oraz kupno opcji put?

Zarządzanie długą pozycją w opcji put

Zajmując długą pozycję w opcji put inwestor otrzymuje prawo do sprzedaży instrumentu bazowego po określonej cenie w określonym czasie. W zamian za nabycie tego prawa, inwestor musi zapłacić “premię opcyjną”, która jest maksymalną stratą jaką inwestor może ponieść. 

Opcja put z ceną wykonania 160$, wygaśnięcie październik 2022. Źródło: platforma TWS

Przykładowo, jeśli inwestor nabył 30 marca 2022 roku opcję put na akcje Apple z ceną wykonania 160$ i terminem wygaśnięcia w październiku 2022 roku. Zapłacił za nią 7,5$ za akcję, biorąc pod uwagę, że 1 opcja jest wystawiona na 100 akcji Apple, to wartość transakcji wyniosła 750$. Inwestor nie zamierza czekać do wygaśnięcia opcji tylko zamknąć transakcję po pojawieniu się satysfakcjonującej stopy zwrotu. 12 maja 2022 kurs opcji wzrósł do poziomu 24,5$. Oznacza to, że zysk z transakcji (po pominięciu kosztów transakcyjnych) wyniósł 226%.

Inwestor w obecnej sytuacji może:

• pozwolić zyskom rosnąć
• zamknąć pozycję
• kupić opcję call
• wystawić opcję put z niższą ceną wykonania

Pozwolenie zyskom rosnąć z jednej strony pozwala na skorzystaniu z dalszego spadku kursu Apple, z drugiej strony stwarza ryzyko, że nastąpi zmiana trendu, co w przypadku realizacji negatywnego scenariusza, może zakończyć się nawet stratą na transakcji. Wyjściem z takiej sytuacji jest tworzenie mentalnych stop loss’ów, które wymuszają zamknięcie pozycji w sytuacji zmiany trendu.

Zamknięcie pozycji to drugi sposób radzenia sobie z zyskowną transakcją. Jest to po prostu zebranie zysków ze stołu. Co oczywiste w takiej sytuacji nie ma ryzyka wygenerowania straty na transakcji (pomijam prowizje). Jednak wadą takiego rozwiązania jest możliwość przegapienia bardzo zyskownej transakcji, w sytuacji kiedy zrealizuje się optymistyczny scenariusz.

Kupno opcji call jest rozwiązaniem, które pozwala na zabezpieczenie się przed ryzykiem odwrócenia trendu lub wystąpienia głębszej korekty. Ma to swoje plusy w sytuacji nabywania opcji put długoterminowych (LEAPS). Wtedy skorzystanie z krótko lub średnioterminowych opcji call pozwoli na zarobieniu podczas rynkowej korekty. Aby lepiej zobrazować taką strategię posłużymy się przykładem. 

29 marca 2022 roku 1 akcja Apple była wyceniana na 178$. Inwestor zdecydował się na zakup 1 opcji put z ceną wykonania 170$, która wygaśnie we wrześniu 2023 roku. Premia jaką zapłacił inwestor wyniosła 19,2$ za akcję. Do 20 maja cena akcji Apple na giełdzie spadła do 132,16$. W efekcie wartość zakupionej opcji put wzrosła do 37$. Inwestor zaczął obawiać się, że w perspektywie najbliższych 3 miesięcy nastąpi korekta akcji Apple. Z tego powodu kupił opcję call z ceną wykonania 140$ wygasającą w październiku 2022 roku. Wartość premii wyniosła 10$ za akcję, czyli jej wartość wyniosła 1000$. Do 1 sierpnia 2022 cena akcji Apple spadła z poziomu 161,5$. W efekcie cena opcji call wzrosła do 26$, natomiast cena opcji put spadła do 22,5$. Oznaczało to, że po nieco ponad 2 miesiącach transakcja na długoterminowej opcji put zanotowała zysk na poziomie 3,3$ na akcję, natomiast zysk z nabytej opcji call wyniósł 16$.

Zabezpieczanie opcją call. Źródło: platforma TWS

Wystawienie opcji put w przypadku posiadania zysku na opcjach put pozwala na zmniejszenie potencjalnej straty w przypadku wystąpienia najbardziej pesymistycznego scenariusza (wzrost wartości zakupionej opcji) albo nawet “zagwarantowanie” zysku z transakcji. Inwestor musi wystawić opcję z niższą ceną wykonania. Aby lepiej zobrazować transakcję warto posłużyć się przykładem. 

Tak jak poprzednio, inwestor 29 marca nabył 1 opcję put z ceną wykonania 160$, która wygaśnie we wrześniu 2023 roku. Zapłacił za nią 19,2$ za akcję. Do 20 maja cena akcji Apple na giełdzie spadła do 132,16$. W efekcie wartość zakupionej opcji put wzrosła do 37$. W celu ochrony zysków wystawił opcję put z ceną wykonania 150$, która wygasa we wrześniu 2023 roku. Z wystawionej opcji inwestor otrzymał 27,75$ premii (2775$). Oznacza to, że nawet w przypadku zrealizowania się scenariusza w którym akcje Apple wzrastają w okolice 200$ to inwestor osiągnie zysk z transakcji na poziomie 8,55$ (855$).

Źródło: opracowanie własne

Czy wiesz, że…?

Saxo Bank jest jednym z nielicznych brokerów Forex, posiadającym w swojej ofercie opcje waniliowe. Inwestor ma do dyspozycji łącznie ponad 1200 opcji (waluty, akcje, indeksy, stopy procentowe, surowce). SPRAWDŹ