Kluczowe koncepcje w kontekście zmiany trendu – Wyczerpanie i odwrócenie
Niewątpliwie jedną z istotniejszych kwestii w kontekście szeroko pojętych inwestycji oraz tradingu na rynku forex jest pojęcie zmiany trendu. Moment tzw. przejścia, czyli sytuacji kiedy to układ siły dominującej na rynku ulega zmianie jest z reguły trudny do odczytania i rozegrania. Jednocześnie kiedy potrafimy zrozumieć dlaczego dochodzi do zmiany sentymentu i odpowiednio ową zmianę rozegrać, może to wynieść nasz trading na zupełnie nowy poziom, pozwalając nam poruszać się płynnie niemal na każdym rynku. W odniesieniu do zmiany trendu, bardzo ważne są pojęcia wyczerpania i odrzucenia.
W tym artykule przybliżymy obie koncepcje oraz pokażemy w jakich sytuacjach mogą wystąpić.
Przeczytaj koniecznie: Jak łączyć trading z pracą na etacie – Strategia „Na koniec dnia”
Wyczerpanie
Jeżeli chodzi o wyczerpanie, to ruchy tego typu najczęściej występują po silnych okresach trendu. Oznaczają one stopniową zmianę sentymentu na rynku i powolne przejście. Najczęstszymi oznakami wyczerpania są:
- utrata momentum – objawia się najczęściej znaczącym spadkiem zmienności. Po okresach np. silnych swingów w trendzie wzrostowym, nagle pojawia się świeca z długim knotem, następnie świece wzrostowe stają się coraz mniejsze, aż stopniowo przechodzą w świece spadkowe. Z reguły pierwszy ruch, który jest swingiem jest szybki i dynamiczny, a następnie momentum powoli słabnie do czasu osiągnięcia lokalnego szczytu.

Oznaka wyczerpania w trendzie wzrostowym. LITECOIN, interwał D1. Źródło: xStation 5 XTB
- formacja głowy z ramionami – jest to jedna z niewielu formacji, która dobrze sygnalizuje wyczerpanie na rynku. Kluczowe tutaj jest utworzenie przez cenę prawego ramienia. Jeżeli do tego dojdzie, sygnalizuje to zmianę sentymentu, ponieważ rynek nie jest w stanie utworzyć nowego szczytu. Kolejnym krokiem jest przełamanie i utworzenia niższego dołka. Ostatnim potwierdzeniem jest linia szyi.

Przykład formacji głowy z ramionami. GBPJPY, interwał W1. Źródło: xStation 5 XTB
- dywergencja połączona z momentum – aby odszukać strefy wyczerpania można również posłużyć się oscylatorami np. RSI. Dywergencja oznacza, że poszczególne fale trendu stają się krótsze i słabsze, co jest naturalną oznaką wyczerpania rynku. Przykładem może być bardzo dynamiczny ruch w górę połączony z brakiem dynamiki na oscylatorze.

Przykład dywergencji jako oznaki wyczerpania rynku. GBPJPY, interwał D1. Źródło: xStation 5 XTB
Odrzucenie
Ruchy tego typu nazywane są również „pułapkami”. W odróżnieniu od ruchów wyczerpania, charakteryzują się one większą impulsywnością i zmiennością. Podczas gdy wyczerpanie z reguły stopniowo sygnalizuję zmianę i przejście z jednego trendu w drugi, o tyle odrzucenie może nastąpić nawet w ciągu jednej świecy.
Najczęstszymi oznakami tego typu są:
- odbicie od wsparcia/oporu – świece odrzucenia, mają długie cienie naruszające/przebijające poprzedni dołek lub szczyt. Często również może wystąpić tzw. objęcie (świeca obejmująca zakrywa swoim zasięgiem poprzednią),

Odbicie cny od wsparcia sygnalizujące odrzucenie, NZDUSD, interwał D1. Źródło: xStation 5 XTB
- formacja podwójnego dna – jest to kolejna formacja, tym razem bardzo dobrze sygnalizująca odrzucenie. Jeżeli cena rusza drugi raz w kierunku istotnego poziomu, traderzy którzy wcześniej przegapili wejście, chcą dołączyć się do danego ruchu. Wchodzą w pozycję zbyt wcześnie, zostają złapani w pułapkę, a cena gwałtownie rusza w przeciwnym kierunku.

Podwójne dno jako odrzucenie, EURUSD, interwał H4. Źródło: xStation 5 XTB
- przełamanie wstęgi Bollingera – tzw. skok poza wstęgę, również może być dobrym sygnałem odrzucenia. Wskaźnik sam w sobie pokazuje siłę danego trendu i wyznacza pewien nazwijmy to „korytarz” w jakim porusza się cena. Każde naruszenie tego korytarza, to ekstremum. Przy wykorzystaniu wskaźnika do określania tego typu ruchów, warto zmodyfikować odchylenie standardowe. Można przyjąć odchylenie na poziomie 2.5/2.6. – wtedy większość ruchów ceny, znajduje się w zakresie między wstęgami.

Przełamanie wstęgi Bollingera jako sygnał odrzucenia, ROPA BRENT, interwał D1. Źródło: xStation 5 XTB
Podsumowanie
Zarówno wyczerpanie jak i odrzucenie, są bardzo potężnymi sygnałami zmiany trendu. Bez względu na to jakim typem tradera jesteśmy i jaki styl handlu preferujemy, dobrze jest znać omawiane koncepcje, ponieważ dzięki nim jesteśmy w stanie zyskać istotną przewagę na rynku.