Czy to koniec dominacji dolara amerykańskiego?

Pozycja dolara amerykańskiego jako głównej światowej waluty rezerwowej jest kwestionowana, ponieważ kraje coraz chętniej izolują się od wpływów Waszyngtonu. Przez dziesięciolecia dolar dominował w światowym systemie monetarnym. Obecnie około 60 proc. rezerw walutowych banków centralnych jest w dolarach, a prawie 90 proc. wszystkich transakcji walutowych odbywa się z użyciem dolara. Jednak status rezerwowy dolara zaczął się zmniejszać w 2014 roku, kiedy niektóre główne światowe potęgi zaczęły de-dolaryzować swoje transakcje handlowe.

Wojna na Ukrainie i inspirowane przez nią późniejsze sankcje przyspieszyły proces de-dolaryzacji. Chińskie władze były zaskoczone zajęciem rezerw walutowych rosyjskiego banku centralnego po inwazji na Ukrainę. Co skłoniło ich do refleksji, że w przypadku konfliktu między USA a Chinami zagrożone mogą być również chińskie aktywa.

Dedolaryzacja na naszych oczach?

• Podczas briefingu prasowego na forum w Davos w styczniu, minister finansów Arabii Saudyjskiej Mohammed Al-Jadaan zaskoczył dziennikarzy stwierdzając, że bogaty w ropę naród jest skłonny rozważyć handel w walutach innych niż dolar amerykański po raz pierwszy od 48 lat.
• W zeszłym tygodniu chińskie i francuskie firmy energetyczne sfinalizowały pierwszą w historii transakcję na skroplony gaz ziemny (LNG) w Chinach przy użyciu waluty renminbi yuan. Handel obejmował import 65 000 ton LNG ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich i stanowi ważny kamień milowy w wysiłkach Pekinu, aby zakwestionować pozycję dolara amerykańskiego jako uniwersalnego „petrodolara” w handlu gazem i ropą.
• Brazylia również ogłosiła niedawno porozumienie z Chinami o bezpośrednim handlu we własnych walutach, omijając dolara amerykańskiego jako pośrednika.
• Indie również podejmują wysiłki w celu zmniejszenia dominacji dolara amerykańskiego w handlu międzynarodowym, uruchamiając oddzielne programy rozliczania transakcji we własnych walutach.
  Reserve Bank of India zezwolił ostatnio bankom centralnym z 18 krajów na otwarcie specjalnych rachunków Vostro Rupee Accounts (SVRAs) do rozliczania płatności w rupiach indyjskich.
• Kraje BRICS zacieśniają współpracę między sobą. Wiceprzewodniczący Dumy Państwowej Aleksander Babakow niedawno stwierdził, że kraje należące do grupy BRICS – Brazylia, Rosja, Indie, Chiny i RPA – pracują nad stworzeniem własnej waluty.
  Jego zdaniem nowy porządek świata może się wyłonić, gdy potęgi państw rozwijających się zwiększa swoje wysiłki, aby zdystansować się od hegemonii Stanów Zjednoczonych i amerykańskiego dolara.
• ASEAN czyli Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej, powstałe na gruzach Association of South-East Asia utworzonego przez Malezję, Filipiny i Tajlandię w 1961 roku – rozważa wycofanie transakcji w USD, EUR, JPY i GBP.

Koniec dominacji dolara?

Ogólnie rzecz biorąc, udział dolara amerykańskiego w globalnym rynku spadł w ciągu ostatnich dwóch dekad z 71% do 59%, a w przyszłości może skurczyć się jeszcze bardziej.

Główną ofiarą tego scenariusza są Stany Zjednoczone, ponieważ użycie waluty w globalnym handlu jest grą o sumie zerowej. Za każdym razem, gdy juan, real lub rupia są wymieniane na globalnym rynku, dolar nie jest wymieniany. Jeśli wiarygodne alternatywy nabiorą rozpędu, dominacja Ameryki na globalnym rynku będzie zagrożona.