Początkujący
Teraz czytasz
Barometr rynku – czyli kilka słów o indeksach
0

Barometr rynku – czyli kilka słów o indeksach

utworzył Natalia Bojko24 sierpnia 2022

Bardzo często zastanawiając się nad inwestowaniem pieniędzy, szczególnie na rynkach akcyjnych pojawi się u nas myśl, “czy jest to odpowiedni moment?”. Musimy się wtedy zgłębić w analizę cyklu koniunkturalnego i obecnej sytuacji rynkowej. Po tej ocenie jesteśmy w stanie przyporządkować ją do odpowiedniej fazy i zastanowić się nad tym, czy jest to odpowiednia chwila, by ulokować kapitał właśnie tam. Aby dobrze i przede wszystkim wiarygodnie ocenić moment, w którym znajduje się gospodarka, należy znać nie tylko podstawowe mechanizmy rynkowe, ale także aspekty stricte z zakresu wiedzy ekonomicznej. Nawet dobrzy analitycy często nie są w stanie w miarę zgodnie ocenić sytuacji gospodarczej, w jakiej się obecnie znajdujemy. W tej kwestii sprawę tą ułatwiają nam bohaterowie dzisiejszego artykułu, czyli indeksy.

Czym są indeksy?

Indeksy przede wszystkim pozwalają nam szybko ocenić koniunkturę panującą na rynku. Po krótkiej analizie jesteśmy w stanie ogólnie stwierdzić jak dobrze, bądź jak źle radzi sobie giełda. Indeks mówiąc dość książkowo i teoretycznie to miara statystyczna, która reprezentuje pewien zbiór – w tym przypadku koszyk spółek. Dzięki temu indeks możemy traktować jako barometr sytuacji rynkowej, na który składają się spółki wybrane według określonych parametrów. Ich udział % jest odpowiednio “ważony”. Indeksy w związku z tym odzwierciedlają szeroko pojętą sytuację ekonomiczną notowanych na giełdzie przedsiębiorstw. W jaki sposób się to robi i co oznacza owe ważenie, dowiecie się w dalszej części.

Skład indeksu

Wiemy już, że na indeks składają się określone spółki. Teraz czas poznać, jaki udział mają one w danym barometrze. Dzięki zrozumieniu parametrów oraz mechanizmów wyboru przedsiębiorstw do konkretnych barometrów, będziemy w stanie ocenić, czy ich zmiana odzwierciedla sytuację tylko jednej branży, z dominującą spółką na czele, czy szeroki rynek.

Indeks ważony cenami

Śledzi zmiany na rynku, bazując na cenach pojedynczych akcji. Definicja ta z pozoru niewiele nam mówi. Najlepiej zobrazować to na prostym przykładzie. Załóżmy, że na nasz indeks składają się wyłącznie dwie spółki. Papiery wartościowe tej pierwszej kosztują 4 zł, drugiej natomiast 6 zł. Oznacza to, że pierwsze przedsiębiorstwo miałoby 40% wagi w indeksie a drugie 60%. W związku z tym zmiany na walorach obu firm będą proporcjonalnie odbijać się na wartości naszego barometru. Co by było, gdyby akcje pierwszej spółki urosły o 10% a drugiej o 20%? Aby to oszacować, musielibyśmy wziąć pierwotne udziały w indeksie, czyli 40% i przemnożyć o wartość wzrostu – 10% oraz 60% x 20%. Pierwsze działanie daje nam wynik 0,04, drugie natomiast 0,12. Razem 0,16 x 100% = 16%. Wartość indeksu wzrosłaby o 16%.

Indeksy równoważone

Jak sama nazwa mówi każdy walor składający się na indeks otrzymuje na początku równą wagę. Oznacza to, że jakakolwiek zmiana na akcjach spółek będzie wyliczana, jako średnia arytmetyczna ze stóp zwrotu wszystkich papierów wartościowych wchodzących w jego skład. Warto jednak zauważyć, że jeżeli dana spółka odnotuje wzrost, jej udział wartościowy w indeksie również wzrośnie. Zjawisko to nazywa się rebalansowaniem.

Indeks ważony wartością rynkową

Ten typ indeksu będzie w przeciwieństwie do poprzedników, będzie aktywniej podążał za spadkami i wzrostami na rynku, proporcjonalnie do ich wartości rynkowej. Kapitalizacja (inaczej wartość rynkowa, czyli wartość wszystkich akcji firmy) jest bazą kreującą zachowania barometru.


PRZECZYTAJ KONIECZNIE: Return on Assets – czym jest wskaźnik ROA


Poza klasycznymi sposobami obliczania indeksy giełdowe mogą różnić się jeszcze kilkoma innymi aspektami. Te przedstawione powyżej wskazane zostały dla szerokiego rynku. W związku z tym nie ma tu znaczenia branża (jest podział również na indeksy odzwierciedlające spółki z danego sektora np. chemiczny, budowlany, paliwowy). Istotna różnica natomiast pojawia się przy wpływie wskaźników dochodowych (na który wpływa np. dywidenda) na zmianę indeksu. Mowa tu o typie cenowym i dochodowym.

Jest to zupełnie inny podział niż przedstawione wcześniej ze względu na sposób ważenia składników. Nie bez przyczyny podałam powyżej dywidendę. Analizując jej wpływ na indeks cenowy, będzie on znaczny ze względu na to, że odwzorowuje on zmiany stawki, jaką musimy zapłacić za dany walor. Wiadomo, że zysk wypłacany inwestorom w postaci dywidendy koryguje notowania akcji o jej wartość. Indeksy dochodowe natomiast dają obraz, jak sama nazwa mówi dochodów, które uzyska udziałowiec, lokujący kapitał w akcjach składających się na indeks. W związku z tym jego kurs się nie zmieni, na podstawie wypłaty dywidendy.

Indeksy na GPW

Podstawowym i najstarszym indeksem na polskiej giełdzie jest WIG. Obejmuje on wszystkie spółki notowane na głównym parkiecie GPW, które spełniają bazowe kryteria uczestnictwa w nim. Należy do indeksów typu dochodowego, co oznacza, że przy jego obliczaniu uwzględnia się zarówno ceny zawartych w nim akcji, jak i dochody z dywidend i praw poboru. Wartość bazowa wynosiła 1000 pkt.

Wśród WIG wyróżniamy kilka podkategorii:

  • WIG20 – jest najbardziej prestiżowym indeksem warszawskiej giełdy. W jego skład wchodzi jak sama nazwa wskazuje, 20 najbardziej płynnych i największych spółek notowanych na GPW. Jest to indeks typu cenowego. Wagi poszczególnych przedsiębiorstw są ustalane na podstawie wartości rynkowej oraz obrotu.
  • mWIG40 – opiera się na 40 spółkach średniej wielkości. Wyliczany jest podobnie do poprzednika. Charakteryzuje się przede wszystkim większą zmiennością (oraz ryzykiem) i potencjalnie wyższą stopą zwrotu.
  • sWIG80 – zawiera w sobie 80 spółek o małej kapitalizacji. Indeks świetnie sprawdza się jako miernik ogólnej koniunktury wśród niewielkich spółek. Co więcej, narażony jest na największe wahania, ale jednocześnie oferuje największe stopy zwrotu.

Wśród indeksów wyróżniamy też wyżej wspomniane indeksy branżowe. Wraz z rozwojem sektorów i gałęzi gospodarki dodawane są nowe. Odwzorowują one ogólną koniunkturę w danej branży. Do najbardziej popularnych zaliczamy: WIG-Banki, WIG-Chemia, WIG-Paliwa czy WIG-Informatyka.

Warto zwrócić jeszcze uwagę na dwa przeciwstawne do siebie indeksy, mianowicie WIG20 lev i WIG20 short. Pierwszy z nich jest przydatny dla graczy, którzy uzupełniają swoje strategie z wykorzystaniem instrumentów pochodnych bądź zaciągają kredyt pod swoje pozycje. Bazuje on na cenach WIG20, a jego ruchy odwzorowuje ze zdwojoną siłą. Drugi natomiast stanowi odwrotność indeksu pierwszego, czyli lewarowanego. Również bazuje na WIG20. Jeżeli WIG20 wzrasta o 10 pkt, WIG20 short spada o 10 pkt.

Co o tym sądzisz?
Lubię
33%
Interesujące
67%
Heh...
0%
Szok!
0%
Nie lubię
0%
Szkoda
0%
O Autorze
Natalia Bojko
Absolwentka Wydziału Ekonomii i Finansów, Uniwersytetu w Białymstoku. Na rynku walutowym i akcyjnym aktywnie handluje od 2016 roku. Wychodzi z założenia, że najprostsze analizy przynoszą najlepsze efekty. Zwolenniczka swing tradingu. Dobierając spółki do portfela kieruje się ideą inwestowania w wartość. Od 2019 roku posiada tytuł analityka finansowego. Obecnie sprawuje rolę co-CEO & Founder w czeskiej firmie proptradingowej SpiceProp. Współtwórczyni projektu Podlaskiej Akademii Giełdowej (III i IV edycji).