Tajwan – Jak inwestować w azjatyckie spółki technologiczne? [Poradnik]
Tajwan w ostatnich miesiącach bardzo często pojawiał się w nagłówkach w wiadomościach. Jednak najczęściej nie są to wiadomości gospodarcze, ale polityczne. Ta wyspa jest kością niezgody między lokalnym rządem tajwańskim a władzami Chińskiej Republiki Ludowej. Rząd Tajwanu uważa, że nie jest podległy prawodawstwu, które jest ustawione w kontynentalnych Chinach. Z kolei CHRL uważa, że Tajwan jest częścią Jednych Chin. Czasami spór między CHRL a Tajwanem. Były trzy duże kryzysy, kiedy napięcie między wyspą i kontynentem były bardzo mocne. W latach 50-tych CHRL dwa razy ostrzelał wyspy leżące blisko kontynentalnych Chin, ale należały one do Tajwanu. Podczas pierwszego kryzysu CHRL zajął wyspę Yijiangshan. Trzeci kryzys wybuchła w połowie lat 90-tych, ale szybko się zakończył. W ostatnich latach CHRL często robi manewry dookoła Tajwanu.
Tajwan nie jest zwykłą wyspą w Azji. Ma ważne położenie geopolityczne, ale kluczowa jest także pozycja tego regionu na arenie światowej. Dotyczy to szczególnie globalnego łańcucha dostaw i sektora zaawansowanych technologii, gdzie przednią rolę odgrywają chipy. Zatem czy Tajwan jest bezpiecznym miejscem na lokowanie środków?
Tajwan – Gospodarka
Oficjalna nazwa Tajwanu to Republika Chińska, gdzie jej większość mieszkańców mieszka na Tajwanie. Populacja tego praktycznie nieuznawanego kraju na arenie międzynarodowej wynosi około 23,5 mln osób. Populacja jest zatem mniejsza niż Polski, ale jest zlokalizowana na ponad 9-krotnie mniejszej powierzchni. Kilka dekad temu Republika Chińska była jednym z azjatyckich tygrysów. Ten mały kraj stał się przykładem jak dzięki pracowitości obywateli oraz umiejętnego wpasowania się w łańcuch dostaw, można osiągnąć niebywały rozwój społeczny. Według danych IMF na Tajwanie PKB na osobę po korekcie o parytet siły nabywczej wynosi 79,0 tys. dolarów, co daje 11 miejsce na świecie. Dla porównania Korea Południowa jest na 26 miejscu i ma wskaźnik na poziomie 62,9 tys. USD, natomiast Japonia w tym zestawieniu jest na 36 miejscu z wynikiem 53,1 tys. dolarów. Tymczasem Polska zajmuje 38 miejsce z wynikiem 51,6 tys. Jak widać słowa Lech Wałęsy o “Drugiej Japonii” mogą się ziścić w przypadku naszego kraju, jednak problemem będzie stanie się “Drugim Tajwanem”. Co ważne tak wysoki poziom rozwoju został osiągnięty przy niewielkim zadłużeniu publicznym. Jest to więc sztandarowy przykład konserwatywnego zarządzaniem budżetem państwowym.
Tajwan jest obszarem, który od wielu dekad opiera się na handlu. Widać to w danych Statisty – według tego portalu relacja handlu do PKB przekroczyła poziom 118%, co jest według Banku Światowego porównywalnym wynikiem do Polski (110%) i znacznie powyżej średniej dla świata (63%). Zatem blokada handlowa wyspy może wyrządzić gospodarce niewyobrażalne straty.
Nasz tytułowy „bohater” przeszedł niebywały rozwój. Jeszcze w latach 50-tych XX wieku gospodarka Tajwanu opierała się głównie na rolnictwie. Obecnie jest to światowy lider na rynku półprzewodników. Perłą w koronie jest Taiwan Semiconductor Manufacturing Company, która dostarcza zaawansowanych chipów dla sektora elektronicznego. Jest to kluczowa firma dla światowej gospodarki. Oprócz produkcji półprzewodników Tajwan ma silną pozycję w rozwoju sprzętu elektronicznego. Wśród znanych marek można wymienić Acer, Asus oraz HTC. Oprócz tego rozwinięty jest przemysł produkcji wyświetlaczy LED i LCD.
W 2023 roku eksport wyniósł 433 mld USD, natomiast import około 352 mld USD. Najważniejszymi partnerami handlowymi były następujące kraje i obszary gospodarcze:
- Chiny,
- Stany Zjednoczone,
- Japonia,
- Unia Europejska.
W eksporcie dominują produkty o dużej wartości dodanej. Są to zarówno układy scalone, jak i elektronika użytkowa. O tym, jak bardzo powiązana jest gospodarka Tajwanu z Chinami kontynentalnymi, niech świadczy fakt, że około 35% eksportu trafia do Chin i Hong-Kongu. Za to do Stanów Zjednoczonych zaledwie 15%. Wydaje się więc, że Tajwan może być łatwo zmuszony do szerszej współpracy z CHRL za pomocą sankcji gospodarczych. Jednak nakładając embargo Tajwanowi, to Chiny same siebie pozbawią kluczowych komponentów potrzebnych do rozwoju zaawansowanych technologii. Jeśli spojrzymy na import, to co ciekawe Chiny odpowiadają za zaledwie 19% importu, co jest o tyle ciekawe, że Chiny są położone bardzo blisko geograficznie w stosunku do Tajwanu.
Sektor usług odgrywa ważną rolę w tajwańskiej gospodarce, ponieważ wytwarza około 60% PKB. Jest to zatem ciekawy przykład kraju, który zdobył dominującą pozycje w swojej niszy, natomiast bardzo dobrze rozwinął sektory usług w tym: finansowe, logistykę, turystykę. Silna gospodarka powoduje, że dużo dokłada konsumpcja detaliczna.
Jaka jest przyszłość Tajwanu?
Tajwan nie spoczywa na laurach i mocno inwestuje w badania i rozwój. Szczególnie duże nakłady idą na rozwój projektów związanych ze sztuczną inteligencją, IoT oraz biotechnologią. Coraz mocniej Tajwan koncentruje się na wdrażaniu strategii zrównoważonego rozwoju, co wymusza inwestycje w energetykę.
Rząd tajwański zamierza w kolejnych latach rozwijać rozwój sztucznej inteligencji (AI), technologii 5G oraz Internetu Rzeczy (IoT). Jest to ambitny plan, który ma doprowadzić do stworzenia kompleksowej infrastruktury, która umożliwi rozwój inteligentnych miast i przemysłu. Kolejnym elementem transformacji jest energetyka – na razie 20% energii pochodzi z OZE. Szczególnie duży nacisk kładziony jest rozwój energii słonecznej i wiatrowej. Kraj dąży do stworzenia przyjaznego środowiska regulacyjnego dla innowacji finansowych, w tym wprowadzenia „piaskownicy regulacyjnej” dla fintech-ów.
Ważną strategią jest tak zwana “New Southbound Policy”. Jest ona jednym z kluczowych planów Tajwanu w dywersyfikację partnerów handlowych. Polityka ma na celu wzmocnienie więzi gospodarczych i kulturalnych w Azji Południowo-Wschodniej, Azji Południowej oraz Australią i Nową Zelandią. Ma to za zadanie większą integrację gospodarczą z południem Azji.
Tajwan a ryzyko konfliktu z Chinami
Jeszcze raz wspomnimy o ryzyku ewentualnej konfrontacji między CHRL a Tajwanem. Na 79 zgromadzeniu ONZ Wang Yi, czyli Minister Spraw Zagranicznych Chin wspomniał, że nie ma “szarej strefy” ani “miejsca na dwuznaczność” w kwestii reprezentacji Chin. Stwierdził, że Tajwan jest:
“Niezbywalną częścią terytorium Chin”.
Minister wspomniał, że pełne zjednoczenie Chin zostanie osiągnięte, oraz że Tajwan ostatecznie powróci do objęć ojczyzny. Zatem jest to niebezpieczny zwrot, który może się skończyć mocniejszymi tarciami na linii Tajwan-CHRL.
Jak inwestować na rynku tajwańskim?
Inwestować na rynku tajwańskim można poprzez kilka różnych rodzajów instrumentów. Są to przede wszystkim:
- instrumenty pochodne (np. CFD) na czołowe indeksy giełdowe,
- indywidualny wybór akcji,
- ETF-y z ekspozycją na Tajwan.
Indeksy giełdowe
Na samym początku przyjrzyjmy się nieco więcej tajwańskiej giełdzie papierów wartościowych (TWSE). Sama giełda powstała w 1961 roku i rozpoczęła działalność w lutym 1962 roku. Jej siedziba znajduje się w stolicy kraju, Tajpej. Obecnie oprócz rynku głównego (Main Board), rozwijany jest tak zwany Taiwan Innovation Board, który przeznaczony jest dla start-upów technologicznych lub posiadają innowacyjny model biznesowy. Obecnie giełda jest otwarta od 9:00 do 13:30 czasu lokalnego.
Na samej giełdzie notowanych jest około 900 spółek, co jest ogromną liczbą jak na tak niewielką gospodarkę. Wśród najważniejszych indeksów giełdy tajwańskiej można wymienić:
- TAIEX,
- FTSE TWSE Taiwan 50.
TAIEX
Głównym indeksem tajwańskiej giełdy jest TAIEX (The Taiwan Stock Exchange Capitalisation Weighted Stock Index). Wspomniany indeks powstał w 1966 roku i jest odpowiednikiem warszawskiego indeksu WIG. Między 1986 a 1990 rokiem TAIEX doświadczył bańki spekulacyjnej, kiedy jego wartość wzrosła z poziomu około 1 000 punktów do 12 000 punktów. Był to po części efekt otwierania się CHRL na zagraniczne inwestycje, co tajwańskim firmom miało przynieść ogromne korzyści. Co ciekawe, wspominany indeks powrócił powyżej poziomu 12 000 dopiero kilka lat temu.
FTSE TWSE Taiwan 50
FTSE TWSE Taiwan 50 to indeks, który grupuje 50 największych i najbardziej płynnych spółek wchodzących w skład indeksu TAIEX. Wspomniany indeks jest tworzony przez FTSE Russell, która należy do London Stock Exchange. Udziały w indeksie wylicza się w kapitalizację ważoną free floatem. Sam indeks powstał w 2002 roku i jest traktowany jako benchmark dla spółek blue chips. Jego główną wadą jest to, że ma nadreprezentację jednej spółki TSCM, która posiada ponad 50% udziału w całym indeksie. Można więc powiedzieć, że FTSE TWSE Taiwan 50 to w zasadzie TSCM i reszta. Zatem trudno inwestować w ten indeks jeśli chce się mieć ekspozycję na całą gospodarkę.
Akcje
Indywidualny wybór akcji jest czasochłonnym rozwiązaniem, ponieważ wymaga poznania modeli biznesowych, zarządów spółek i przewag względem lokalnej i światowej konkurencji. Oprócz tego problemem jest dostęp do rynku. Jest niewielu brokerów, którzy oferują bezpośredni dostęp do tajwańskiego rynku. Zatem wybór jest ograniczony. Poniżej prezentujemy wybrane, najciekawsze spółki notowane na tajwańskiej giełdzie.
Taiwan Semiconductor Manufacturing
Spółka została założona w 1987 roku. Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) to wiodąca na świecie firma zajmująca się wytwarzaniem i projektowaniem półprzewodników. TSMC jest kluczowym graczem w globalnym przemyśle elektronicznym. Specjalizuje się w produkcji chipów dla takich klientów jak np. Apple, AMD i Nvidia. TSMC ma umiejętność tworzenia chipów w technologii 5 nm czy 3 nm. Wraz z rozwojem nowoczesnych technologii, zapotrzebowanie na produkty spółki stale rosną, co powoduje konieczność wzrostu nakładów inwestycyjnych. Firma rozbudowuje moce produkcyjne w Japonii. Pierwsza fabryka zostanie uruchomiona w IV kw. 2024 roku, natomiast druga najprawdopodobniej w 2027. Oprócz tego, rozwijane są fabryki w USA (w stanie Arizona), Niemczech i Chinach.
Hon Hai Precision Industry
Firma powstała w 1974 roku. Hon Hai Precision Industry Co., Ltd., znana jest również jako Foxconn. Jest to jeden z największych producentów smartfonów na świecie. Oprócz tego, produkuje także komponenty do komputerów czy urządzeń elektronicznych. Od wielu lat największym klientem Foxconn jest Apple, które zleca spółce produkcję nowych iPhone-ów. Mimo tego, że firma ma siedzibę na Tajwanie, to większość fabryk jest zlokalizowana na kontynentalnych Chinach. Największa fabryka znajduje się w Zhengzhou. W 2022 roku pracowało w niej ponad 200 000 osób. Foxxcon bardzo mocno inwestuje w Indiach, gdzie przenosi część produkcji komponentów potrzebnych do budowy iPhone-ów. Dodatkowo, niedawno tajwańska firma zainwestowała w amerykańską firmę Indigo Technologies. Wspomniana firma działa w branży lekkich samochodów elektrycznych.
Asus
Firma została założona w 1989 roku w Tajpej na Tajwanie. Jest jednym z liderów w dziedzinie produkcji komputerów, laptopów czy szeroko pojętej elektroniki użytkowej. Jednak jej początek był nieco inny. Asus skupiał się na produkcji płyt głównych i dopiero potem postanowił produkować nie tylko półprodukty, ale i laptopy i komputery. Obecnie Asus jest jedną z czołowych marek komputerowych na świecie. Tak jak inne firmy technologiczne stara się rozwijać w obszarze AI oraz IoT. Próbuje również integrować technologię 5G w swoich produktach. Na IFA 2024 Asus zaprezentował nowe komputery z serii Copilot+, wyposażone w procesory Intel Core Ultra.
Wiwynn Corporation
Jest to jeden z istotnych graczy na światowym rynku infrastruktury chmurowej. Ta tajwańska firma zajmuje się projektowaniem, produkcją i dostarczaniem krytycznie ważnych komponentów do rozwijania usług chmurowych. Wśród nich można wymienić sprzęt sieciowy, serwery, które są wykorzystywane w centrach danych. Mimo tego, że firma została założona w 2012 roku, to udało jej się pozyskać wśród klientów i kooperantów takie przedsiębiorstwa jak: IBM, Meta, Microsoft czy Amazon. Warto wspomnieć, że od 2023 roku Wiwynn skoncentrował się na rynku serwerów AI. Spółka spodziewa się rosnącego popytu od czołowych dostawców usług chmurowych i zamierza rozbudować swoje zdolności produkcyjne w Malezji, Meksyku oraz na Tajwanie.
Uni-President
Uni-President zajmuje się produkcją i sprzedażą napojów, produktów spożywczych czy pasz dla zwierząt. Firma powstała w 1967 roku przez Kao Ching-yuena w Syuejia. Jest to jeden z największych producentów żywności w Azji. Wśród asortymentu można wymienić: nabiał, żywność, herbata, kawa, soki, makarony, mrożonki, sosy czy produkty mięsne. Firma sprzedaje swoje produkty w wielu azjatyckich krajach. Są to m.in. Malezja, Tajlandia, Filipiny, Korea Południowa czy Japonia. Duża część działalności operacyjnej jest skupiona także w Chinach kontynentalnych. Oprócz tego część sprzedaży trafia do USA, Kanady czy Australii. Spółka posiada także udziały w PCSC, która zarządza sklepami 7-Eleven.
PCSC
PCSC (President Chain Store Corporation) została założona w 1987 roku i jest największym operatorem sklepów spożywczych na Tajwanie, znanym głównie z sieci 7-Eleven. Obok sprzedaży detalicznej, PCSC prowadzi także działalność gastronomiczną, apteczną i e-commerce. Akcjonariuszem spółki jest także Uni-President. W 2022 roku PCSC osiągnęła przychody w wysokości 317 mld NT$ i zysk netto wynoszący 10,6 miliarda NT$.
ETF z ekspozycją na Tajwan
Jeśli nie chcesz inwestować w akcje na własną rękę, możesz pomyśleć o skorzystaniu z ETF-ów dających ekspozycję na rynek tajwański. Jeśli masz dostęp do amerykańskiego rynku akcji, to możesz skorzystać z następującego ETF-u: iShares MSCI Taiwan ETF. Jeśli nie możesz go nabyć bezpośrednio, możesz skorzystać z opcji na ten ETF albo z ofert CFD.
Benchmarkiem dla wspomnianego ETF-u jest MSCI Taiwan 25/50 Index, który grupuje największe firmy notowane na tajwańskim parkiecie. Produkt należący do Blackrock jest stosunkowo drogi, ponieważ roczna oparta za zarządzanie wynosi około 0,59%. Fundusz jest dosyć popularny, ponieważ posiada 5,9 mld USD zgromadzone w aktywach pod zarządzaniem. Co ważne, w przeciwieństwie do indeksu FTSE TWSE 50, tutaj udziały TSMC wynoszą 22%, więc zostały ograniczone. Dzięki temu uzyskujemy szerszą ekspozycję na największe tajwańskie firmy notowane na giełdzie.
Brokerzy oferujący ETF i akcje
Gdzie możemy znaleźć tajwańskie spółki i ETF-y z ekspozycją na ten kraj? Coraz więcej brokerów posiada szeroką gamę akcji i ETF-ów w swojej ofercie. Dla przykładu na XTB znajdziemy na dzień dzisiejszy ponad 400 ETF i 3500 akcji, prawie 3000 ETF i 19 000 akcji w Saxo Bank oraz ponad 10 000 ETF i aż 55 000 akcji w Exante.
Niestety, kontrakty CFD na tajwańskie indeksy są praktycznie nieobecne w ofertach brokerów Forex.
Broker | |||
Kraj | Polska | Dania | Cypr |
Ilość akcji i ETF w ofercie | ok. 400 – ETF ok. 170 – CFD na ETF ok. 3500 – akcje ok. 2000 – CFD na akcje 16 giełd |
3000 – ETF 675 – CFD na ETF 19 000 – akcje 8 800 – CFD na akcje 37 giełd |
10 000 – ETF 55 000 – akcje 50 giełd |
Min. depozyt | 0 zł (zalecane min. 2000 zł lub 500 USD, EUR) |
0 zł / 0 EUR / 0 USD | 10 000 EUR |
Platforma | xStation | SaxoTrader Pro Saxo Trader Go |
Platforma Exante |
Kontrakty CFD są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej. Od 72% do 89% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty pieniężne w wyniku handlu kontraktami CFD. Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty CFD, i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty twoich pieniędzy.
Czynniki do rozważenia przed inwestycją
W przeciwieństwie do Kanady, Australii, Szwajcarii, Szwecji czy innych bezpiecznych destynacji, w przypadku Tajwanu mamy ryzyko ewentualnych tarć na linii Tajwan – CHRL. W skrajnym scenariuszu może nastąpić blokada wyspy, co odbije się tragicznie na tajwańskiej gospodarce. Dlatego warto dwa razy zastanowić się nim zdecydujesz się na inwestowanie w tym azjatyckim kraju. W tamtym regionie jest wiele perspektywicznych krajów, które mają bezpieczniejsze położenie geopolityczne.
Podsumowanie
Tajwan jest bardzo ciekawym przykładem jak biedny kraj może dzięki przemyślanej strategii oraz pracowitości i przedsiębiorczości własnych obywateli przeskoczyć kilka szczebli rozwoju. Obecnie Tajwan jest czołowym producentem półprzewodników oraz prężną i rozwiniętą gospodarką. To właśnie ten azjatycki kraj stał domem dla wielu firm technologicznych, gdzie najbardziej popularne z nich to TSCM, Asus czy Acer. Obecnie kraj zamierza wykorzystać rewolucję AI do utrzymania swojej pozycji jako jedno z centrum innowacyjności na świecie. Jednocześnie inwestorzy powinni być świadomi ryzyk związanych z inwestowaniem na Tajwanie, w tym napięć geopolitycznych i zależności od globalnego popytu na technologie. Dla tych, którzy są gotowi zaakceptować wspomniane ryzyka, tajwański rynek oferuje ekspozycje na sektor półprzewodników, który będzie beneficjentem rosnącego zapotrzebowania na AI.