Klient Profesjonalny – Wszystko, co musisz wiedzieć [FAQ]

Przyszła pora na wyjaśnienie kolejnych wątpliwości odnośnie wchodzących 1 sierpnia br. regulacji ESMA. Klient profesjonalny – kto to taki? Co należy zrobić, aby stać się profesjonalistą? Co można na tym zyskać, a co stracić? Jak przebiega proces weryfikacji i czy trzeba na coś uważać? Tego dowiecie się z poniższego artykułu.

KNF wprowadza status klienta profesjonalnego – SPRAWDZAMY PROCEDURĘ

Największą zmianą wprowadzaną przez ESMA jest oczywiście ograniczenie dźwigni finansowej. Zabieg ten miał ograniczyć ryzyko inwestycyjne na rynku Forex, szczególnie wśród niedoświadczonych traderów. Takie było też ogólne założenie – zwiększyć ochronę inwestorów detalicznych.

Pomysłodawca wytycznych przewidział jednak pewną furtkę za którą kryje się ścieżka do pozostawienia obecnego lewarowania, a nawet otrzymania jeszcze wyższego. Ale nie każdy będzie w stanie ową furtkę otworzyć. Mowa tu o możliwości zmiany klasyfikacji klienta z detalicznego na profesjonalnego. Wg regulatora przy spełnieniu określonych wymogów można stwierdzić, iż dany klient jednak jest świadom ryzyka inwestycyjnego oraz zagrożeń stosowania wyższego lewarowania, co sprawia, że na własne życzenie będzie mógł jednak z niego skorzystać. Jak?

Klient profesjonalny – warunki

Aby zmienić swoją kwalifikację wystarczy, że spełnimy 2 z 3 postawionych warunków. Są to:

1. Przeprowadzenie transakcji o wartości stanowiącej równowartość w PLN co najmniej 50 000 EUR każda, w liczbie przynajmniej 10 transakcji na kwartał w ostatnich 4 kwartałach;
2. Wartość posiadanego portfela inwestycyjnego przekracza równowartość 500 000 EUR (lub w równowartości w innej walucie);
3. Doświadczenie zawodowe przynajmniej rok w sektorze finansowym na stanowisku wymagającym wiedzy dotyczącej transakcji w zakresie instrumentów finansowych lub usług maklerskich.

PRZECZYTAJ TAKŻE: ESMA – Lista instrumentów z podziałem poziomów dźwigni

Wszystko wydaje się być klarowne. Ale czy aby na pewno? Wątpliwości pojawiają się w momencie, gdy zaczniemy bliżej analizować wymogi. Regulator wskazuje warunki, ale nie ma jasno określonej, jednolitej procedury weryfikacyjnej przekazywanych przez klienta danych. To oznacza, że procedury u brokerów Forex/CFD mogą różnić się między sobą. Sprawdziliśmy to i faktycznie tak jest. Ale o tym za chwilę.

Warunek 1 – Obrót

W punkcie 1) mowa jest o „przeprowadzeniu transakcji”. Co interesujące, transakcją jest kupno i sprzedaż, czyli zarówno otwarcie, jak i zamknięcie pozycji. Innymi słowy, nie chodzi tu o 10 osobnych pozycji, a de facto tylko o 5 (należy 5 razy otworzyć i zamknąć pozycję). Wolumen jest już precyzyjniej określony. 50 000 EUR to odpowiednik 0,5 lota dla pary EUR/USD lub innej z EUR jako waluta bazowa (EUR/xxx). W przypadku innych par konieczna jest kalkulacja wartości pozycji.

I tu ciąg dalszy. Mowa jest o 5 transakcjach o wolumenie 50 000 EUR. A jeśli otworzymy 100 transakcji po 0,05 lota? Niestety, to nie zadziała. Sumarycznie obrót będzie taki sam, ale wg ESMA klient profesjonalny gra większym wolumenem na transakcję a niekoniecznie zawiera ich więcej. W związku z tym 0,5 lota na EUR/USD to wolumen minimalny do zaliczenia do grupy pięciu wymaganych transakcji.

Jako dowód broker może prosić o wyciąg z konta inwestycyjnego (tzw. statement) za ostatnie 12 miesięcy. Czy można przedstawić kilka statementów z różnych kont lub brokerów, które łącznie uzupełnią się w jedną całość? Tak, pod warunkiem, że wszystkie konta należały do tej samej osoby.

Interpretacja KNF – październik 2018

W przypadku polskich brokerów Forex na skutek nowych wytycznych KNF, które interpretują przepisy ESMA, warunek obrotu zostaje spełniony w momencie, gdy trader dokonał transakcji wg wyżej opisanych kryteriów z jedną różnicą. Każda pozycja musi opiewać na równowartość minimum 50 000 EUR przed uwzględnieniem lewarowania. W praktyce oznacza to, że na pojedynczą transakcję należy przeznaczyć min. 50 000 EUR realnego kapitału (dla dźwigni 1:30 i pary EUR/USD jest to równowartość 15 lotów).

Warunek 2 – Wartość portfela

Do wartości portfela wliczane są wszystkie aktywa finansowe w tym między innymi gotówka, lokaty, akcje, fundusze inwestycyjne, ETFy, inne instrumenty finansowe. Nie są wliczane do tej grupy nieruchomości i posiadane fizycznie surowce, metale.

Nikt wprost nie sprecyzował warunków weryfikacyjnych posiadanego majątku. Można przypuszczać, że kluczową rolę będą odgrywać wartości dotyczące aktywów wybrane podczas rejestracji rachunku rzeczywistego. Do tego dział prawny może zażyczyć sobie udzielenia odpowiedzi o posiadanych inwestycjach, a w skrajnych przypadkach wymagać nawet ich oficjalnego potwierdzenia.

Nie bez znaczenia może być także wpłacony przez nas depozyt. Jeśli deklarujemy posiadanie 500 00 EUR, to czy bawilibyśmy się w Forex z depozytem 200 USD? Być może. Ale czy to sugeruje, że jesteśmy klientami profesjonalnymi? Można mieć zastrzeżenia.

Warunek 3 – Doświadczenie zawodowe

Nikt nie precyzuje dokładnie jakie stanowiska będą zakwalifikowane jako „posiadające wiedzy dotyczące transakcji (…)”. Czy osoba pracująca w kantorze się do nich zalicza? Kto będzie decydował o „zaakceptowaniu” doświadczenia klienta? Mało tego, jak będzie ono weryfikowane?

Tu z pomocą przychodzą pierwsze informacje od brokerów, które różnią się w zależności od firmy. Przykładowo, część brokerów oznajmia, iż w większości przypadków wystarczy oświadczenie klienta o tym gdzie pracował i jakie były jego obowiązki, które deklaruje w formularzu. W skrócie – wystarczy przesłać swoje aktualne CV.

Spotkaliśmy się jednak z informacjami brokerów, którzy od razu wymagają świadectwa pracy i informacji ze strony pracodawcy, więc i z takim wariantem należy się liczyć.

Benefity ze zmiany klasyfikacji

Zmieniając naszą klasyfikację w domyśle mamy, iż możemy tylko zyskać. Generalnie, faktycznie tak jest. Ale są pewne wyjątki.

#1 – Dźwignia finansowa. Po przejściu na „pro” możesz otrzymać wyższe lewarowanie. Jakie? Zależy od brokera. Przedziały wahają się od 1:100 do nawet 1:500.

#2 – Ochrona przed ujemnym saldem. Niestety, przechodząc na „pro” możesz ją utracić. Broker ma obowiązek zagwarantować zabezpieczenie przed powstaniem debetu tylko detalistom. Jednak tu z pomocą przychodzą specjaliści od marketingu. Klient „Pro” to ten najbardziej cenny. Warto więc go zatrzymać. W związku z tym większość brokerów z własnej woli decyduje się podtrzymać ochronę dla wszystkich. Dobra nasza! 🙂

PRZECZYTAJ TAKŻE: Brokerzy Forex a ochrona przed debetem. Zestawienie ofert

#3 – Reguła Stop-Out 50%. Na to zmiana klasyfikacji nie ma żadnego wpływu. Nowa reguła obowiązywać będzie wszystkich.

#4 – Utrzymanie pozycji. Obniżenie dźwigni może wymusić zamknięcie wszystkich otwartych pozycji. Nie tylko z uwagi na brak wystarczającego zabezpieczenia, ale także z uwagi na „rozwiązania techniczne”. Dotyczy to tylko wybranych brokerów.

#5 – Gwarancja środków. Każde regulacje zapewniają inny poziom zabezpieczenia środków klientów w przypadku bankructwa brokera. Przykładowo, w Wielkiej Brytanii to 50 000 GBP, w Polsce 100% do 3000 EUR i 90% do 22 000 EUR, a na Cyprze 20 000 EUR. I piszemy to z uwagi na Cypr – po zmianie klasyfikacji z klienta detalicznego na profesjonalnego wspomniana ochrona przestanie obowiązywać. Dla pozostałych regulacji nie zachodzą żadne zmiany i ochrona będzie utrzymana także dla PRO.

#6 – Zmiana klasyfikacji. Stając się profesjonalistą, cały czas będziesz mieć możliwość powrotu do „domyślnej” klasyfikacji, która w teorii ma gwarantować większą ochronę.

Jak przejść na klienta PRO?

Każdy broker może mieć swoją własną procedurę. Jednak w większości przypadków będzie się to wiązać z wypełnieniem dodatkowego formularza. Najczęściej jest on dostępny na stronie brokera lub w Panelu Klienta (np. Tickmill). Po złożeniu wniosku należy poczekać na jego akceptację lub dalsze kroki weryfikacyjne. Ale czy faktycznie potrzebujesz dużego lewarowania?