Opodatkowanie dochodów z rynku Forex – część 2

Jeżeli nie posiadamy informacji PIT-8C to wysokość przychodu oraz kosztów musimy ustalić sami. Nie jest to specjalnie trudne, ale należy pamiętać o kilku ważnych zasadach, zwłaszcza, iż interpretacje przepisów w tym względzie nie są jednoznaczne.

Przychód – koszty = dochód

Zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 3 updof dochodem z transakcji forexowych jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a.

Kwestia momentu powstania przychodu podatkowego w przypadku pochodnych instrumentów finansowych uregulowana została w art. 17 ust. 1b powołanej ustawy. Zgodnie z tym przepisem przychód z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających powstaje w momencie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.

Trudno jednak znaleźć w interpretacjach organów podatkowych wyjaśnienie kiedy w przypadku transakcji forexowych następuje „realizacja praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych”. Biorąc pod uwagę specyfikę tych transakcji logicznym wydaje się, że przychód powstaje w momencie zamknięcia pozycji.

Przykład

Inwestor w dniu 10 marca o godzinie 01:15 otworzył pozycję krótką na 1 lot EUR/USD (sprzedał parę walutową) po kursie 1,1713. Pozycję zamknął tego samego dnia o godz. 13.15 po kursie 1,1559. Oznacza to przychód w wysokości 154 dolarów.

Większy problem stanowi ustalenie co jest kosztem.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Przepis art. 23 ust. 1 pkt 38a ww. ustawy stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych – do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia – o ile wydatki te, stosownie do art. 22g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Przepisy określają jedynie, w którym momencie koszt powstaje, nie wskazują natomiast w jaki sposób go ustalić. Logicznym wnioskiem wypływającym z przytoczonych przepisów jest, że zamknięta pozycja, która przyniosła stratę powinna zostać uznana za koszt.

Inne koszty

Do kosztów uzyskania przychodów wnioskodawca będzie mógł zaliczyć również opłaty związane z dokonywanymi operacjami na koncie Forexowym (wpłatami i wypłatami). Kosztem takim może być na przykład koszt rachunku walutowego prowadzonego wyłącznie w celu obsługi konta FOREX lub opłaty za przelewy bankowe związane z płatnościami forexowymi.

Teoretycznie również opłata za internet, dzięki któremu dokonujemy operacji na rynku FOREX mogłaby być kosztem – w praktyce jednak nie jest możliwie ustalenie w jakiej części łącze internetowe wykorzystywane jest do łączenia się z platformą transakcyjną, a w jakiej do pozostałych zastosowań.

Przychody i koszty należy oczywiście przeliczyć na złotówki. Zgodnie z art. 17 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody m.in. z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających, uzyskane w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

W analogiczny sposób należy dokonać przeliczenia kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie bowiem z art. 22 ust. 1 zdanie drugie ww. ustawy koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Oznacza to, że dla celów wyliczenia podatku należy każdą zamkniętą pozycję (przychód lub koszt) przeliczać na złote stosując kurs NBP z poprzedniego dnia roboczego. Dla aktywnych inwestorów FOREX, którzy nierzadko dokonują zamknięcia kilku czy kilkunastu pozycji każdego dnia oznacza to sporo pracy.

Należy też pamiętać, że dla celów kontrolnych należy posiadać dokument na podstawie którego dokonano ustalenia przychodów i kosztów. Dowodem dokumentującym przychody i koszty uzyskiwane na rynku FOREX może być np. elektroniczny zapis historii rachunku walutowego, o ile zawiera dane identyfikujące podatnika oraz dane pozwalające na określenie wysokości przychodu i kosztów jego uzyskania.

1. część artykułu 3. część artykułu