Norwegia – Jak inwestować w Indeks OBX? [Poradnik]

Skandynawia to ciekawy region pod kątem inwestycyjnym. W poprzednim wpisie na temat indeksów wspomnieliśmy o OMXS30, czyli szwedzkim indeksie blue chip. Teraz zostajemy w krajach nordyckich i zajmiemy się rynkiem norweskim. Norwegia, podobnie jak i Szwajcaria, jest przykładem europejskiego kraju, który nie musi być w Unii Europejskiej, aby posiadać rozwiniętą gospodarkę i wysoki poziom życia obywateli. Warto jednak pamiętać, że na sukces Norwegii złożyło się wiele czynników, które trudno powtórzyć w innych europejskich krajach. Inwestować w norweskie akcje można za pośrednictwem indeksu OBX, który reprezentuje największe i najpłynniejsze spółki notowane w Norwegii. Jest to indeks giełdowy obejmujący 25 najbardziej płynnych spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Oslo (Oslo Børs).

Dlaczego Norwegia jest tak wysokorozwiniętym krajem?

Po pierwsze Norwegia ma ogromne złoża ropy naftowej oraz gazu ziemnego, które od lat 60-tych XX wieku stanowią kluczowy silnik wspierający wzrost gospodarczy. Dzięki temu dużo mieszkańców Norwegii jest zatrudnionych w przemyśle petrochemicznym. Co więcej, dochody z ropy naftowej zasilają budżet państwa naprawdę sporymi kwotami. W efekcie rząd Norwegii mógł w łatwy sposób sfinansować sobie liczne projekty inwestycyjne (na infrastrukturę, edukację, opiekę zdrowotną). Jednak tłumaczenie sukcesu Norwegii samymi złożami węglowodorów jest zbytnim uproszczeniem. Przecież Rosja ma ogromne dochody ze sprzedaży surowców, a poziom życia w Norwegii jest o wiele wyższy niż w Rosji. Widać to dobrze w tabeli przedstawiającej PKB na osobę po uwzględnieniu parytetu siły nabywczej.

PKB per capita dla Norwegii i Rosji. Źródło: Bank Światowy

Jeśli spojrzymy na strukturę eksportu Norwegii i Rosji, to oba kraje głównie sprzedają węglowodory i produkty rafineryjne. Norwegia jest jednak bardziej uzależniona od cen gazu, natomiast Rosja od ropy naftowej i wyrobów rafineryjnych. Taka struktura norweskiego eksportu tłumaczy gwałtowny wzrost PKB na osobę w 2022 roku. Wtedy Norwegia stała się beneficjentem problemów gazowych, jakie miała Unia Europejka na skutek sankcji i częściowego zawieszenia wymiany handlowej na linii UE-Rosja. Obawy o niedobór gazu ziemnego na unijnym rynku wywindował chwilo cenę błękitnego paliwa. Jednak po normalizacji cen, spadła też wielkość eksportu wyrażona w dolarach.

Duży wpływ na wzrost dobrobytu jest stabilny system polityczny i prawny, który stanowi dobrą podstawę pod wzrost produktywności obywateli. Co więcej, mimo zmian rządów, długoterminowe cele i strategie pozostają bez większych zmian. Świetnym przykładem dalekowzroczności jest działanie Funduszu Naftowego (Government Pension Fund Global). Wspomniany fundusz jest jednym z największych na świecie. Jest zasilany zyskami ze sprzedaży ropy i gazu. Środki nie są przejadane, ale inwestowane na globalnych rynkach. Fundusz ma stanowić “rezerwę” na wypadek sytuacji, kiedy węglowodory przestaną być istotnym elementem miksu energetycznego. Wspomniany fundusz norweski miał na koniec sierpnia aktywa pod zarządzaniem równe 1,7 biliona dolarów (tj. 1 700 mld USD). Dla porównania PKB Norwegii wyniosło w 2023 roku około 580 mld USD. Na przykładzie GPFG widać jak działa efekt systematycznego oszczędzania i działania procentu składanego. Fundusz jest szeroko zdywersyfikowany i posiada około 9 000 spółek, które są notowane na różnych kontynentach. Warto zauważyć, że twórcy funduszu myśleli perspektywicznie i nie zamykali się tylko na inwestycje “w krajowe aktywa”. Zamiast tego uznano, że najlepiej inwestować kapitał na całym świecie i korzystać z dywersyfikacji geograficznej oraz sektorowej. Co ważne, fundusz nie inwestuje w firmy, które łamią prawa człowieka, produkują broń nuklearną czy tytoń. Klasa polityczna nie zachowuje się populistycznie. Zamiast dzielić obecny tort i roztrwonić środki, politycy dają zarządzającym dużą swobodę, aby czynić tort (tj. aktywa funduszu) coraz większym.

Norwegia jest więc ciekawym miejscem do życia, ale także inwestowania. Stabilność prawa oraz zasobni obywatele oraz solidne finanse powodują, że kraj ten może być ciekawym pomysłem na dywersyfikację. Oczywiście nie namawiamy na zainwestowanie 100% aktywów w norweskie papiery wartościowe. Zamiast tego zachęcamy do zapoznania się z wadami i zaletami inwestowania w największe norweskie spółki. Można inwestować w nie poprzez produkty oparte o indeks blue chip, jakim jest OBX Index. Wśród komponentów indeksu można wymienić m.in. czołowego dostawcę nawozów azotowych, firmy z sektora przetwórstwa rybnego czy operator statków przewożących LPG. Jest w czym wybierać.

Indeks OBX – sektory i spółki

OBX jest indeksem, który składa się z 25 największych i najpłynniejszych akcji notowanych na norweskiej giełdzie. Wspomniany indeks jest ważony kapitalizacją rynkową i jest korygowany co 6 miesięcy (w marcu i wrześniu).

Norweski indeks jest jednym z najważniejszych benchmarków dla rynków Europy Północnej. OBX nie może równać się z popularnością do takich europejskich indeksów jak CAC, DAX, FTSE czy AEX. Mimo swojej niszowości niektórych do inwestowania w OBX skłaniają nietypowe modele biznesowe komponentów indeksu (np. produkcja łososia).

Biorąc pod uwagę, że Norwegia jest stosunkowo niewielką gospodarką, to wiele tamtejszych firm żyje z eksportu. Szczególnie dotyczy to firm działających w sektorze wydobycia i sprzedaży surowców energetycznych oraz produkcji i przetwórstwa ryb. Dla eksporterów ważne jest kształtowanie kursu NOK/EUR i NOK/USD. Im słabsza korona norweska, tym eksport jest bardziej opłacalny.

W indeksie OBX bardzo dużą reprezentację mają spółki z sektora energetycznego. Nie ma co się dziwić jeśli weźmiemy pod uwagę, że Norwegia jest jednym z największych dostawców surowców energetycznych w Europie. Kolejne istotne miejsce miał sektor przemysłowy oraz dóbr konsumpcyjnych. Rzuca się w oczy mała reprezentacja spółek technologicznych. W OBX ekspozycja na spółki IT jest jeszcze mniejsze niż w przypadku innego skandynawskiego indeksu – OMXS30 (5,5%).

Sektory wchodzące w skład indeksu OBX. Źródło: Euronext

Co ważne, indeks jest nieco skoncentrowany. 10 największych komponentów OBX stanowi ponad 70% całego indeksu (pod względem kapitalizacji). W przeciwieństwie do szwedzkiego indeksu, w norweskim nie ma silnych marek konsumenckich o globalnym zasięgu.

Największe spółki wchodzące w skład indeksu OBX. Źródło: Euronext

Za to znajdziemy wiele firm, o których pewnie nie słyszeliście, które działają na nietypowym rynku albo są liderami w Norwegii. Wśród nich można wymienić:

• AKER BP: Norweska firma zajmująca się poszukiwaniem i wydobyciem węglowodorów zwłaszcza na norweskim szelfie kontynentalnym. Jest to jeden z największych graczy na norweskim rynku wydobywczym.
• EQUINOR: jest to jedna z największych firm koncernów energetycznych na świecie. Głównym obszarem działalności jest wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego. Jednak spółka ostatnio mocniej postawiła na produkcję energii z OZE. Ma to pomóc spółce za kilkadziesiąt lat, kiedy popyt na ropę może gwałtownie spaść.
• DNB BANK: największy bank komercyjny w Norwegii. Oferuje on usługi finansowe zarówno dla klientów indywidualnych jak i korporacyjnych. Poboczną działalnością jest świadczenie usług ubezpieczeniowych oraz zarządzania aktywami.
• MOWI: jest to największy hodowca łososia na świecie. Oprócz tego Mowi dostarcza również wyroby przetworzone na bazie łososia. Z pewnością znajdziesz produkty tej spółki w Polskich sieciach hipermarketów.
• NORSK HYDRO: jest to jeden z czołowych producentów aluminium w Europie. Oprócz tego jest także firmą zajmującą się wytwarzaniem energii odnawialnej. Odbiorcami produktów Aluminiowych są m.in. firmy z branży budowalnej czy motoryzacyjnej. Norsk Hydro niedawno przejął notowaną na polskiej giełdzie Grupę Alumetal.
• YARA INTERNATIONAL: jest to jeden z największych producentów nawozów azotowych i NPK na świecie. Można więc powiedzieć, że jest to norweski konkurent dla polskiej Grupy Azoty.
• KONGSBERG GRUPPEN: historia tej firmy sięga początków XIX wieku. Jest to więc jeden z najstarszych producentów broni w tej części świata. Obecnie spółka działa w sektorze obronnym, lotniczym, morskim oraz oferuje automatykę przemysłową. Oprócz tego dostarcza systemy nawigujące czy kontrolujące (np. z rodziny weapon control).

W jaki sposób inwestować w indeks OBX?

W indeks OBX można zainwestować m.in. w następujące sposoby:

• handel kontraktami terminowymi na indeks,
• ETF-y i akcje na największe norweskie spółki,
• CFD na indeks.

Kontrakty terminowe

Według specyfikacji widocznej na stronie Euronext kontrakt terminowy na OBX ma mnożnik na poziomie 100 NOK (koron norweskich). Na ostatniej sesji indeks miał wartość 1 330 punktów. Oznacza to, że wartość nominalna indeksu to 133 000 NOK, czyli około 48,6 tys. zł. Jest to więc kontrakt, którego wartość nominalna jest około 2 razy mniejsza od OMXS30 (szwedzki indeks blue chip).

ETF-y i akcje

Jeśli zdecydujesz się na zakup ETF-u z ekspozycją na rynek norweski, to jednym z najbardziej znanych produktów jest Global X MASCI Norway ETF. Sam indeks nie ma zbyt dużych aktywów pod zarządzaniem (AuM), ponieważ nie przekraczają 50 mln USD. Nabywając ten indeks mamy do czynienia z 64 komponentami, a więc znacznie więcej niż w przypadku indeksu OBX. Dla bardziej aktywnych inwestorów, alternatywną opcją jest zakup udziałów w norweskich spółkach poprzez zakup ich akcji.

Brokerzy oferujący ETF i akcje

Coraz więcej brokerów posiada szeroką gamę akcji i ETF-ów w swojej ofercie. Dla przykładu na XTB znajdziemy na dzień dzisiejszy ponad 400 ETF i 3500 akcji, prawie 3000 ETF i 19 000 akcji w Saxo Bank oraz ponad 10 000 ETF i aż 55 000 akcji w Exante.

Broker
Kraj	Polska	Dania	Cypr
Ilość akcji i ETF w ofercie	ok. 400 – ETF ok. 170 – CFD na ETF ok. 3500 – akcje ok. 2000 – CFD na akcje 16 giełd	3000 – ETF 675 – CFD na ETF 19 000 – akcje 8 800 – CFD na akcje 37 giełd	10 000 – ETF 55 000 – akcje 50 giełd
Min. depozyt	0 zł (zalecane min. 2000 zł lub 500 USD, EUR)	0 zł / 0 EUR / 0 USD	10 000 EUR
Platforma	xStation	SaxoTrader Pro Saxo Trader Go	Platforma Exante
	RECENZJA	RECENZJA	RECENZJA
	ZAŁÓŻ KONTO	OTWÓŻ KONTO	ZAŁÓŻ KONTO

Kontrakty CFD są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej. Od 72% do 89% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty pieniężne w wyniku handlu kontraktami CFD. Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty CFD, i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty twoich pieniędzy.

Kontrakty CFD

Innym rozwiązaniem jest skorzystanie z oferty kontraktów CFD. Instrument oparty o norweski indeks OBX nie jest zbyt popularny wśród brokerów Forex, jednak można znaleźć firmy, które mają go w ofercie. Jednym z przykładów jest IC Trading.

Broker
Kraj	Cypr / Australia / Mauritius
Symbol OBX	NOR25
Min. depozyt	200 USD
Min. wartość lota	b/d
Prowizja	–
Platforma	MT4, MT5, cTrader
	RECENZJA
	ZAŁÓŻ KONTO

Kontrakty CFD są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej. Od 72% do 89% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty pieniężne w wyniku handlu kontraktami CFD. Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty CFD, i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty twoich pieniędzy.

Indeks OBX: Podsumowanie

Indeks OBX jest jednym kluczowym benchmarkiem dla ocenienia kondycji norweskiego rynku akcji. Norwegia może być ciekawym miejscem na ulokowanie środków jeśli chciałbyś kupić coś w stabilnym kraju z silną ekspozycją na rynek spółek wydobywających gaz ziemny i ropę naftową. Jeśli chciałbyś zainwestować w czołowych producentów na rynku przetwórstwa rybnego, również Norwegia może być dobrym pomysłem. Niestety podobnie jak w Szwecji, również na norweskim parkiecie trudno szukać wielu firm działających w obszarze nowych technologii, które podbiły swoimi rozwiązaniami świat. Niemniej jest wiele ciekawych modeli biznesowych, które do tej pory potrafiły skalować biznes. Wśród takich firm można wymienić m.in. Tomra System. Jednak większość komponentów to firmy, które nie zapewniły oszałamiającej stopy zwrotu w ostatnich latach czy dekadach.