Raport Non-Farm Payrolls (NFP) – jeden z najważniejszych wskaźników

W poprzednim artykule opisującym wskaźniki makroekonomiczne wspomniano o raporcie ADP,  który opisuje kondycję amerykańskiego rynku pracy. Raport ADP jest przygotowywany przez prywatną firmę. Z kolei raport Non-farm Payrolls (w skrócie: NFP) jest tworzony na podstawie danych zebranych przez Departament Pracy Stanów Zjednoczonych (United States Department of Labor). Dane są agregowane przez agencję rządową – Bureau of Labor Statistics (BLS). Gromadzi on dane na temat jak zmiany zatrudnienia w Stanach Zjednoczonych. Warto pamiętać, że dane prezentowane w raporcie dotyczą zatrudnienia pozarolniczego. Pełna nazwa raportu to Non Farm Payrolls. Dzięki analizie wielkości wskaźnika NFP oraz trendu analitycy uzyskują wgląd w kondycję amerykańskiej gospodarki.  

Czym jest Non-Farm Payrolls (NFP)?

Raport oprócz danych o zatrudnieniu w sektorze pozarolniczym zawiera szereg danych finansowo-ekonomicznych. Raport przygotowany przez BLS jest przygotowywany co miesiąc i często jest nazywany raportem o sytuacji na rynku pracy. Oprócz pracowników rolnych raport wyłącza część pracowników rządowych, właścicieli nieruchomości oraz pracowników typu non-profit. Poniżej bardziej szczegółowy opis rodzajów pracowników wyłączonych ze statystyk:

• pracownicy rządowi – rząd jest jednym z kluczowych pracodawców włączonych w raport NFP. Jednak niektórzy pracownicy są wyłączeni ze statystyk. Dotyczy to m.in wojskowych, zatrudnionych w CIA (Central Intelligence Agency), NSA (National Security Agency), NIMA (National Imagery and Mapping Agency) oraz DIA (Defense Intelligence Agency).
• gospodarstwa domowe – wyłączeni ze statystyk są zatrudnieni w gospodarstwach domowych.  
• właściciele – wyłączeni są również samozatrudnieni w jednoosobowych firmach (nie mają np. formy LLC czy partnership)
• non-profit employes – wyłączeni są pracownicy zatrudnieni w sektorze non-profit (np. fundacje).

Raport nazywany Employment Situation Summary jest bardzo szczegółowym opracowaniem. Składa się z trzech głównych części:

• Household Survey Data
• Household Survey Supplemental Data
• Establishment Survey Data

Household Survey Data informuje o stopie bezrobocia jaka jest na rynku amerykańskim. Bezrobocie informuje również o bezrobociu w poszczególnych grupach pracowników (Białych, Latynosów, Czarnoskórych i Azjatów). Raport publikuje również bezrobocie wśród nastolatków, dorosłych i w podziale na płcie. Ta część raportu dzieli bezrobotnych ze względu na długość szukania pracy. Bezrobotnych dzieli się na poszukujących pracy przez 5 tygodni, 27 tygodni i więcej. 

Kolejną informacją zawartą w tej części raportu jest poziom partycypacji (participation rate), który informuje jaki procent siły roboczej ma pracę albo jej aktywnie poszukuje.

Następne dane jakie publikowane są w raporcie jest liczba pracowników pracujących z powodów ekonomicznych w niepełnym wymiarze czasowym. W maju 2021 takich osób było 5,3 miliona (o 873 tysiące więcej niż w lutym 2020). Osoby zaliczone do tej grupy chciałyby pracować na pełnym etacie, jednak nie mogą znaleźć takiej pracy.

Household Survey Supplemental Data informuje natomiast o liczbie pracowników wykonujących pracę zdalną. W maju 2021 roku było to 16,6% zatrudnionych. Oznacza to spadek o 1,7 punktu procentowego. Osoby zaliczane do tej grupy zatrudnionych pracowała przez ostatnie 4 tygodnie z domu lub zdalnie dostając za to wynagrodzenie.

Wyliczone zostały także osoby, które straciły pracę lub pracują mniej z powodu zamknięcia działalności gospodarczej albo redukcji zatrudnienia, która została spowodowana pandemią. Osoby zaliczane do tej grupy nie pracują albo pracują mniej niż przed pandemią.

Establishment Survey Data jest bardzo szczegółowym zestawieniem zmian zatrudnienia w poszczególnych sektorach gospodarki. Z tego powodu ta część raportu jest użyteczna również dla śledzących kondycję poszczególnych sektorach gospodarki. Wśród wydzielonych sektorów można wymienić:

• hotele i wypoczynek;
• publiczna i prywatna edukacja;
• ochrona zdrowia i pomoc społeczna;
• informacja;
• produkcja;
• transport i magazynowanie;
• sprzedaż hurtowa;
• budownictwo;
• usługi profesjonalne i biznesowe;
• sprzedaż detaliczna.

Źródło: bls.gov

Kolejną informacją zawartą w raporcie jest średnia płaca za godzinę. W maju 2021 roku wyniosła ona 30,33$, co oznaczało wzrost o 15 centów miesiąc do miesiąca. Następne dane dotyczą średniego tygodnia pracy w poszczególnych branżach. W maju bieżącego roku wyniosła ona 34,9 godzin, natomiast w branży produkcyjnej tydzień pracy wyniósł 40,5 godziny.

Kiedy publikowane jest NFP?

Raport Non-Farm Payrolls (NFP) informuje o zmianie liczny miejsc pracy w sektorze pozarolniczym w Stanach Zjednoczonych, w ciągu ostatniego miesiąca. Departament Pracy Stanów Zjednoczonych publikowany jest w pierwszy piątek każdego miesiąca. Przykładowo w piątek 4 czerwca 2021 roku opublikowano raport NFP za maj 2021 roku. Publikacja raportu nastąpiła dwa dni po publikacji danych przez ADP.

Jak interpretować wskaźnik NFP?

Wzrost zatrudnienia

W sytuacji, kiedy wskaźnik NFP raportuje wzrost zatrudnienie można wysnuć wniosek o rozwoju gospodarczym. Można powiedzieć, że pojawia się efekt “koła zamachowego”. Wzrost popytu na pracę powoduje spadek bezrobocia oraz konkurencję pracodawców o pracowników. W efekcie pojawia się presja na wzrost wynagrodzeń. Spadek bezrobocia oraz wyższe płace podnoszą dochody gospodarstw domowych. To z kolei przekłada się na lepszą sprzedaż detaliczną oraz wzrost konsumpcji w gospodarce. Taka sytuacja powoduje, że pojawia się większy popyt w określonych sektorach gospodarki. W takiej sytuacji pojawia się większe zapotrzebowanie na pracowników. 

Spadek zatrudnienia

Jeśli następuje wzrost bezrobocia to jest to sygnał “schładzania się” gospodarki. Następuje redukcja zatrudnienia oraz spadek presji na podwyżkę wynagrodzeń. Przekłada się to na pogorszenie się kondycji finansowej gospodarstw domowych. W takiej sytuacji spadają wydatki konsumpcyjne co zmniejsza popyt na poszczególne produkty. Zmniejsza to przychody poszczególnych firm, co zmusza firmy do redukcji wydatków inwestycyjnych czy redukcji zatrudnienia. 

Raport NFP – ważny trend i oczekiwania

Oczywiście sam wzrost zatrudnienia nie musi zawsze być interpretowany jako pozytywny sygnał. Może to nastąpić w takiej sytuacji, kiedy wzrost zatrudnienia był mniejszy od oczekiwań rynkowych. Powoduje to, że ożywienie w gospodarce może być słabsze niż się spodziewali profesjonaliści i inwestorzy. Odwrotna sytuacja może mieć miejsce kiedy mimo ujemnego odczytu rynek reaguje na wiadomość pozytywnie. Może to być spowodowany tym, że osłabienie w gospodarce jest mniejsze niż się rynek spodziewał. 

Czasami fatalne dane z rynku pracy mogą być interpretowane przez rynek “pozytywnie” w wyniku dyskontowania przez inwestorów scenariusza uruchomienia pakietów pomocowych przez rząd lub bank centralny. 

Jakie raport ma znaczenie dla inwestorów?

Raport NFP jest także miesięcznym “testem” kondycji amerykańskich przedsiębiorstw. Zwiększanie zatrudnienia jest miernikiem świadczącym o poprawie kondycji amerykańskich firm. Wzrost zatrudnienia wynika z oczekiwań firmy co do poprawy jej sytuacji ekonomicznej (więcej klientów, zleceń). W przypadku redukcji zatrudnienia, firmy wysyłają sygnał, że jej kondycja pogarsza się. 

Kolejny aspekt ma związek z analizą sentymentu rynkowego. Jeśli rynek nie reaguje na pozytywny odczyt wskaźnika NFP (lepszy od oczekiwań) świadczy to o słabości rynku. W sytuacji kiedy rynek “ignoruje” negatywne sygnały z rynku wynagrodzeń, rynek jest zdominowany przez byczą narrację. Świadczy to o sile rynku.

NFP a PKB

Raport NFP jest wskaźnikiem “wyprzedzającym” dane o Produkcie Krajowym Brutto. Z racji tego, że NFP publikowany jest co miesiąc stanowi ciekawe dane do wykorzystania w projekcjach PKB. Z tego powodu słabe odczyty NFP mogą świadczyć o zwiększonym prawdopodobieństwie spowolnienia gospodarczego.