Carl Icahn – jeden z pierwowzorów Gordona Gekko

Carl Icahn to jeden z najbardziej znanych amerykańskich inwestorów. Jego spór z Billem Ackmanem, który dotyczył Herbalife, był jedną z najbardziej medialnych potyczek inwestorskich ostatnich lat. Lata udanych inwestycji doprowadziły do tego, że jest jednym z najbogatszych ludzi na świecie, z majątkiem netto przekraczającym 15 mld$. Niektórzy uważają, że jego strategia inwestycyjna z lat 70 i 80-tych była inspiracją dla postaci Gordona Gekko z filmu Wall Street. W dzisiejszym artykule przybliżymy historię tego jednego z najwybitniejszych inwestorów.

Gordon Gekko z filmu Wall Street. Źródło: wikipedia.org

Edukacja i pierwsze lata kariery

Carl Icahn urodził się w 1936 roku na Brooklynie. Dorastał w Far Rockaway (Queens). Tam też chodził do szkoły (Far Rockaway High School). W 1957 roku ukończył Princeton University. Po zaskoczeniu edukacji wstąpił do wojska. W wolnym czasie podczas pobytu w wojsku grał w pokera. Wystarczyło kilka miesięcy aby zgromadził dzięki tej grze 4 000$. Wygraną kwotę zainwestował na giełdzie. 

Po powrocie z wojska, w 1961 roku Carl rozpoczął karierę jako makler w firmie Dreyfus Corporation. W 1963 roku przeniósł się do Tessel, Patrick & Co, gdzie  pracował jako trader na rynku opcji. Na tym rynku spisywał się bardzo dobrze. Po pracy w Tessel przeniósł się do Gruntal & Co, gdzie również zajmował się tradingiem na rynku opcji. W tamtym czasie był to rynek niszowy, pełny nieefektywności. Dzięki temu skuteczne były strategie arbitrażowe oraz okazje rynkowe wynikające ze złej wyceny tego instrumentu.

Przeczytaj koniecznie: Peter Thiel – skuteczny inwestor i jeden z twórców “PayPal mafia”

Na własny rachunek

Po kilku latach pracy, Icahn zgromadził ponad 150 000$ oszczędności. Postanowił spróbować własnych sił na giełdzie. Przekonał swojego wujka Elliota Schnalla do zainwestowania w jego pomysł 400 000$. Ze zgromadzoną kwotą mógł wykupić miejsce na giełdzie New York Stock Exchange. W 1968 roku stworzył Icahn & Co., w swojej działalności skupił się na strategiach arbitrażowych oraz handlu na rynku opcji.

Po zakończonym sukcesem etapie tradera opcji, Icahn rozpoczął strategię zwaną greenmail. Szukał niedowartościowanych akcji, nabywał akcje, a następnie przekonywał zarząd do zmiany strategii działania. Zachęcał do sprzedaży nierentownej części biznesu, redukcji niepotrzebnych kosztów (np. zwolnienia pracowników). Uwolniona gotówka miała być wydawana na skupy akcji. Bardzo często Carl zachęcał do sprzedaży firmy konkurencji. Pierwszą taką inwestycją było kupienie akcji firmy Tappan w 1977 roku. Firma produkowała AGD (m.in. była dosyć znanym producentem mikrofalówek). Icahn rozpoczął skup akcji po 8$ za sztukę. Zdaniem Carla akcje firmy były niedowartościowane, kapitalizacja spółki wynosiła zaledwie połowę wartości księgowej. Kiedy zdobył znaczny wpływ na działanie spółki, przeforsował plany sprzedaży spółki konkurentowi – firmie Electrolux. Przejęcie Tappan zakończyło się podwojeniem pieniędzy przez Icahna – zarobił ponad 1,3 mln$.

Sukces przekonał go do słuszności obranej strategii. Nadal szukał przecenionych spółek, które starał się uzdrowić poprzez sprzedaż nierentownych biznesów, zmniejszanie inwestycji oraz szukanie potencjalnego kupca. Podobne praktyki jak w Tappan stosował rok później w Bayswater Realty & Capital Corporation. W 1983 roku nabył akcje AFC Industries, aby w 1985 roku przekonać akcjonariuszy do sprzedaży akcji inwestorowi Phillips Petroleum. Na tej transakcji zarobił ponad 50 mln$.

Źródło: wikipedia.org

Jednak nie zawsze transakcje kończyły się całkowitym sukcesem. W 1985 roku za pieniądze funduszu oraz kredyty Icanh nabył 50% udziałów w TWA (Trans World Airlines). Po trzech latach zadłużył firmę aby ta mogła stać się spółką prywatną (skupienie akcji z giełdy). Dzięki temu Carl zarobił ponad 469 mln$. Kosztem był wzrost długu do ponad 540 mln$. Przez kolejne miesiące Carl stosował swoją strategię, polegającą na sprzedaży aktywów, zawieszaniu „zbędnych” inwestycji i redukcji załogi. W 1991 roku Icahn przeforsował sprzedaż tras do Londynu za 445 mln$ do American Airlines. Kiedy nastał kryzys wywołany wojną w Zatoce Perskiej, TWA musiało skorzystać z umowy z wierzycielami (Chapter 11) aby przeprowadzić restrukturyzację. 

Carl Icahn – Od lat 90-tych

Bill Ackman. Źródło: investopedia.com

W kolejnych latach Icanh również potrafił osiągnąć bardzo dobre wyniki na transakcjach. Przykładowo, w 1997 roku osiągnął 125 mln$ zysku na akcjach spółki RJR Nabisco. XXI wiek przyniósł kolejne inwestycje. W 2004 roku nabył udziały w Blockbuster czy Time Warner. Jednak Carl nie myśli szablonowo. Świadczy o tym inwestycja w Netflixa w 2012 roku, gdzie Carl nabył ponad 9% udziałów w spółce (dawny konkurent Blockbustera). Jednak w kolejnych kwartałach redukował pozycję i ostatecznie pozbył się akcji firmy w 2015 roku. Icahn miał nosa także do innej spółki technologicznej – Apple. W 2013 i 2014 roku nabył łącznie 211 mln akcji spółki. W 2016 roku sprzedał akcje spółki w obawie przed spadającym popytem ze strony chińskich konsumentów. Co ciekawe, obie spółki znacznie wzrosły w kolejnych latach. Niektóre szacunki mówią, że jeśli potrzymałby akcje spółki przez kilka kolejnych lat, jego majątek byłby większy o 40 mld$. Jednak Icahn nie żałował swojej decyzji. Był zdania, że i tak osiągnął na tych inwestycjach trzycyfrową stopę zwrotu, więc nie ma podstaw do narzekania.

Jedną z najbardziej medialnych historii ostatnich lat była potyczka między znanymi miliarderami – Billem Ackmanem i Carlem Icahnem. Spór dotyczył spółki Herbalife, która sprzedaje produkty zdrowotne oraz redukujące nadwagę. Ackman w 2012 roku rozpoczął krótką sprzedaż akcji Herbalife. Ackman uważał, że spółka jest nielegalną piramidą finansową. Icahn był innego zdania. Carl zainwestował w spółkę w 2013 roku. Zwiększał udziały w firmie w kolejnych latach. W 2016 roku posiadał już 21% udziałów w spółce. Wbrew oczekiwaniom Ackmana, kurs akcji spółki nie spadł w wyniku śledztwa organów federalnych. W 2018 roku Bill zrezygnował z gry na spadki na akcjach Herbalife. Stracił na tym ponad 1 mld$. Z kolei Icahn był inwestorem spółki do 2021 roku, kiedy sprzedał ostatnie akcje. Na całej transakcji zarobił 1,3 mld$. 

Jednak nie wszystkie transakcje zakończyły się tak spektakularnym sukcesem. W maju 2020 roku Carl sprzedał udziały w Hertz. Icahn był inwestorem w spółce od 2014 roku. COVID-19 zachwiał stabilnością finansową spółki. Po sprzedaży 39% udziałów w spółce, zaraportował stratę na poziomie 2 mld$.

Warto również wspomnieć, że Carl Icahn był przez długi czas sceptykiem odnośnie kryptowalut. Jednak w 2021 roku ogłosił, że zamierza zainwestować w ten rynek od 1-1,5 mld$. Oznacza to, że mimo swoich lat, potrafi przyznać się do błędu i elastycznie podejść do inwestycji.

Icahn Enterprise (IEP) – jedna z pereł w koronie

Icahn Enterprise ($IEP) jest to notowana na amerykańskiej giełdzie firma, w której Carl posiada ponad 93% udziałów. Na dzień 14 grudnia 2021 roku firma była wyceniana przez rynek na ponad 13 mld$. Od połowy 2020 roku firmą zarządza jego syn – Brett.

Firma działa w 8 segmentach:

• Inwestycje – według stanu na 30 czerwca 2021 roku wartość godziwa inwestycji spółki wynosiła 4,7 mld$. IEP posiada mniejszościowe udziały m.in. w takich firmach jak: Cloudera, Newell Brands, czy OXY.
• Energia – wśród spółek posiadanych przez firmę znaleźć można m.in. CVR Energy, która zajmuje się rafinacją ropy naftowej czy produkcją nawozów azotowych.
• Automotive – IEP posiada 100% pakiet w Icahn Automotive Grup, który zajmuje się sprzedażą detaliczną i hurtową części samochodowych. W skład tego segmentu wchodzi również inwestycja w 767 Auto Leasing.
• Opakowania żywnościowe – Icahn Enterprise posiada udziały w Viskase Companies, która zajmuje się produkcją materiałów celulozowych, osłonek z tworzysz sztucznych dla przemysłu mięsnego i drobiowego. 
• Metale – posiadają udziały w PSC Metals, której działalność polega na recyklingu metali.
• Nieruchomości – zajmują się budową i sprzedażą domków jednorodzinnych. Posiadają także hotel na Arubie oraz nieruchomości w Atlantic City oraz New Jersey.
• Farmaceutyki – są właścicielem firmy Vivus, która rozwija lek na zapalenie trzustki PANCREAZE.
• Home Fashion – IEP posiada udziały w firmie WestPoint Home, która jest m.in. właścicielem takich marek jak Martex, Grand Patrician, Luxor czy Vellux.

Działalność charytatywna

Tak jak znaczna część miliarderów, Carl Icahn jest aktywny na polu charytatywnym. Sfinansował laboratorium genomiczne w swojej alma mater (Princeton University), która obecnie nosi nazwę Carl C. Icahn Laboratory. Oprócz tego miliarder sfinansował także Icahn House na Brooklynie. Jest to budynek składający się z 65 mieszkań, którego lokatorami są samotne kobiety w ciąży albo samotne matki. Oprócz tego finansuje działanie dwóch schronisk dla bezdomnych House East oraz House West, które znajdują się w Nowym Jorku. Warto również wspomnieć, że w 2010 roku Carl Icahn dołączył do listy Giving Pledge. Oznacza to, że zobowiązuje się do przekazania na cele charytatywne połowę swojego majątku.