Wskaźnik Pivot Points – obiektywne wsparcia i opory

Wskaźnik Pivot Points – obiektywne wsparcia i opory

Już żyjący na przełomie XIX i XX wieku Jesse Livermore w książce “Wspomnienia gracza giełdowego” napisanej przez Edwina Lefevre zwraca uwagę na przydatność poziomów wsparcia i oporu w określaniu dalszych ruchów cen. Współcześnie wielu inwestorów handlujących na rynkach Forex opiera swoje decyzje przynajmniej częściowo o wyznaczone linie wsparcia i oporu.

Problem z manualnym lub wizualnym określaniem poziomów wsparcia i oporu jest taki, że są to poziomy nieobiektywne. Tam gdzie jeden trader widzi poziom oporu, drugi może go nie dostrzegać. Wielu traderów ma problem w ogóle z określeniem tych poziomów, nie widzą ich i trudno im zdecydować czy dany poziom jest poziomem oporu czy nie. Wskaźnik Pivot Points (Punkty zwrotne) przychodzi z pomocą. Są to poziomy wsparcia i oporu obliczane ze wzoru matematycznego.

POBIERZ: Wskaźnik Pivot Star dla MT4

Czym jest wskaźnik Pivot Points?

Wskaźnik Pivot Points opiera się na wzorze matematycznym, który wylicza przyszłe poziomy wsparcia i oporu na podstawie ceny minimalnej, maksymalnej oraz ceny zamknięcia sesji z poprzedniego okresu, który bierzemy pod uwagę (jest to dokładnie wyjaśnione poniżej w dalszej części artykułu). Poniżej widzimy wszystkie poziomy naniesione na wykres DE30 w dniu 17.04.2020r.

Wykres DE30 (CFD na indeks DAX 30), interwał H1. Źródło: xStation 5 XTB

Poziom bazowy – Pivot Point (PP)

Poziom bazowy – Pivot Point (PP) wyliczamy dodając do siebie cenę minimalną (L), maksymalną (H) oraz cenę zamknięcia (C) za poprzednią sesję i dzieląc otrzymaną sumę przez 3.

PP = (L+H+C)/3

W ten sposób otrzymujemy średnią cen z poprzedniej sesji. Można powiedzieć, że jest to poziom neutralny, w którym siły kupujących i sprzedających zrównoważyły się. Poziom PP jest punktem wyjścia do obliczenia 4 prawdopodobnych poziomów wsparcia oraz 4 prawdopodobnych poziomów oporu dla kolejnej sesji.

Poziomy oporu – R1, R2, R3

Pierwszy poziom oporu (R1) oblicza się mnożąc poziom bazowy (PP) razy dwa i odejmując od niego cenę minimalną ostatniej świecy.

R1 = 2*PP-L

Drugi poziom oporu (R2) otrzymujemy dodając do poziomu bazowego (PP) różnicę ceny maksymalnej i minimalnej ostatniej świecy.

R2 = PP + (H – L)

Trzeci poziom oporu obliczamy dodając do poziomu bazowego (PP) różnicę ceny maksymalnej i minimalnej pomnożone przez 2.

R3 = PP + (H-L)*2

Poziomy wsparcia – S1, S2, S3

Na podobnej zasadzie obliczamy poziomy wsparcia.

Pierwszy poziom wsparcia obliczamy przez pomnożenie poziomu bazowego (PP) razy dwa i odjęciu ceny maksymalnej.

S1 = 2*PP-H

Drugi poziom wsparcia to poziom bazowy minus różnica ceny maksymalnej i minimalnej.

S2 = PP-(H-L)

Trzeci poziom wsparcia to PP odjąć różnicę między maksimum i minimum pomnożone przez dwa.

S3 = PP-(H-L)*2

Jaki horyzont czasowy brać pod uwagę wyliczając Pivot Points?

Kluczową kwestią jest dobór odpowiedniego horyzontu czasowego dla obliczania poziomów.

Dla wykresów M1, M5, M10 i M15 korzystamy z Pivot Points wyliczonych na podstawie cen ostatniego zakończonego dnia. Poziomy wyznaczone przez wskaźnik na początku dnia nie zmieniają się aż do jego zakończenia.

Dla traderów handlujących na wykresach M30, H1 i H4 liczymy Pivot Points dla ceny minimalnej, maksymalnej i zamknięcia ostatniego tygodnia. Poziomy wyznaczone na początku tygodnia pozostają aktualne do jego końca.

Dla handlujących na wykresach dziennych liczymy PP korzystając z miesięcznej ceny minimalnej, maksymalnej i ceny zamknięcia. Tak samo jak w poprzednich przypadkach, raz wyznaczone poziomy pozostają aktualne przez cały miesiąc.

Dla jakich godzin wyznaczać H (High), L (Low) i C (Close) dzienne?

Ponieważ rynek Forex działa 24h pojawia się pytanie jakie godziny brać pod uwagę do obliczeń dziennych minimum i maksimum. Większość doświadczonych graczy jako czas otwarcia i zamknięcia doby podaje godzinę 17 w Nowym Yorku czyli godzinę 22 czasu GMT. Można ustalać PP do dowolnie wybranych godzin, jednak ustawienie ich w taki sam sposób jak ma większość znaczących graczy wydaje się najrozsądniejszym wyborem.

Jak w praktyce stosować PP (Pivot Points) w handlu?

Odbicie od PP

Tak jak wspominałam poziom bazowy (PP) jest uśrednieniem cen z ostatniego okresu, który bierzemy pod uwagę. W pewnym sensie jest to miejsce gdzie siła byków i niedźwiedzi (kupujących i sprzedających) się zrównała.

Z tego założenia wypływa pierwsza strategia, wedle której jeśli rynek otwiera się powyżej poziomu PP, następnie odbija się od linii bazowej (PP), by znów znaleźć się powyżej tego poziomu, mamy przewagę byków i dobre warunki do otwierania pozycji długich.

Sytuację tego typu mamy na naszym wykresie z 17.04. Rynek otwiera się od razu powyżej PP, z łatwością przebija pierwszy poziom oporu (R1) i w następnych godzinach nasze R1 staje się poziomem wsparcia dla dalej zwyżkującego kursu. Dogodnym punktem otworzenia pozycji byłby w tym przypadku powrót kursu do R1. Zaznaczyłam te momenty na wykresie strzałką do góry. Take profit, który bym sugerowała w przypadku tradingu intraday to R2 lub R3. Stop loss odrobinę poniżej R1.

Wykres DE30 (CFD na indeks DAX 30), interwał H1. Źródło: xStation 5 XTB

Jeśli zaś rynek otwiera się oraz znajduje się poniżej poziomu PP nie mogąc przez niego przejść, mamy do czynienia z rynkiem niedźwiedzim i wedle tej strategii zasadne byłoby otwarcie pozycji krótkich.

Minusy i zagrożenia tej strategii są takie, że może generować dużo fałszywych sygnałów. Linia bazowa PP to miejsce w którym ściera się siła kupujących i sprzedających na danym rynku i wahania ceny w obszarze PP mogą być znaczne (w tym również mogą obejmować chwilowe wybicia powyżej i poniżej linii).

Przebicie wsparcia lub oporu

Strategią, która generuje mniej fałszywych sygnałów jest strategia opierająca się na założeniu, że jeśli kurs przebił poziom wsparcia (S1, S2, S3, S4) lub oporu (R1, R2, R3, R4) prawdopodobnie będzie podążał dalej w obranym kierunku. W tej strategii sygnał do otwarcia pozycji długiej pojawia się dopiero gdy kurs odbije się od poziomu wsparcia S1 lub S2. Analogicznie gdy kurs odbije się od poziomu oporu R1 lub R2 jest to dobry czas do wejścia w pozycję krótką.

Odbicie się od wsparcia lub oporu

Strategią niejako odwrotną od opisanej powyżej jest zajmowanie pozycji gdy rynek respektuje strefy oporu i wsparcia odbijając się od nich. Wtedy spodziewamy się powrotu do poziomu bazowego (PP). Minusem tej strategii jest granie wbrew trendowi, które przy silnym trendzie może się szybko obrócić przeciwko nam.