Niemcy – rynek kapitałowy i możliwości inwestycyjne (cz. II)
Niemiecki rynek kapitałowy nie jest tak rozwinięty jak gospodarka. Niemieckie spółki stanowią 2,42% w indeksie FTSE All-World. Warto zaznaczyć, że udział Niemiec w światowym PKB wynosi ponad 4%. Większy udział w indeksie mają spółki francuskie (2,66%) czy szwajcarskie (2,65%). Z kolei Kanada ma podobne znaczenie w indeksie (2,38%). Na 3979 komponentów indeksu FTSE, 82 to spółki niemieckie.
Przeczytaj koniecznie: Niemcy – gospodarka i demografia (część I)
Główne miejsca obrotu
Inaczej niż w Polsce na rynku niemieckim nie ma jednego miejsca obrotu akcjami i derywatami. Obecnie działają m.in.:
- Giełda papierów wartościowych we Frankfurcie (Xetra)
- Giełda Instrumentów pochodnych EUREX
- Giełda papierów wartościowych w Stuttgart
- Giełda papierów wartościowych w Berlinie
- Pozostałe giełdy regionalne
Oprócz tego w Niemczech działa także Europejska Giełda Energii (EEX).
Eurex jest jednym z największych na świecie miejsc do obrotu instrumentami pochodnymi. Należy on do niemieckiej spółki Deutsche Börse. Na Eurex inwestor może handlować kontraktami terminowymi na indeksy, akcje oraz pochodnymi na stopy procentowe. Pod względem obrotu bezkonkurencyjne są pochodne na indeksy giełdowe:
Eurex obrót w mln szt. |
2019 |
2018 |
Pochodne na indeksy |
953,0 |
949,8 |
Pochodne na stopę procentową (np. obligacje) |
506,8 |
628,5 |
Pochodne na akcje |
425,2 |
372,1 |
Spoglądając na dane miesięczne widać, że obrót instrumentami pochodnymi na indeksy mocno wzrósł podczas paniki z marca 2020 roku.

Źródło: Eurex
Według danych za październik 2020 roku, na rynku instrumentów pochodnych na indeksy (kontrakty terminowe i opcje) dominuje handel na EURO STOXX 50® Index. Drugim najpopularniejszym indeksem jest EURO STOXX 50® Banks. Dopiero na trzecim miejscu znajduje się indeks DAX.

Źródło: Eurex
Niska pozycja indeksu DAX wynika w różnicy w wielkości kontraktów. EURO STOXX 50 ma mnożnik 10€ za 1 punkt. Co oznacza wartość nominalną kontraktu na poziomie ponad 35 000€. W przypadku kontraktu na DAX 1 punkt ma mnożnik na poziomie 25€. Oznacza to wartość nominalną kontraktu na poziomie 325 000€. Po naniesieniu korekty na wielkość kontraktu, różnica między EURO STOXX 50 oraz DAX nie jest już tak wielka.
Giełda papierów wartościowych we Frankfurcie
Jest to największa giełda w Niemczech oraz jedna z największych na świecie. Operatorem giełdy jest spółka Deutsche Börse. Giełda znajduje się we Frankfurcie nad Menem. Handel odbywa się głównie za pośrednictwem platformy Xetra®. Platforma skupia ponad 90% obrotu akcjami na wszystkich niemieckich giełdach (razem z regionalnymi). System jest też używany na mniejszych giełdach europejskich w takich krajach jak: Austria, Węgry, Słowenia, Czechy, Irlandia, Bułgaria, Malta, Chorwacja.
Szczątkowa część handlu odbywa się poza platformą Xetra. W październiku 2020 roku obrót na Frankfurt Stock Exchange wyniósł 99,8 mld€, z tego Xetra odpowiadała za 99,5% obrotu.
Najpopularniejsze spółki pod względem obrotu w październiku 2020:
Nazwa spółki |
Obrót (mln€) |
SAP SE |
9 848,4 |
BAYER AG |
5 318,3 |
DAIMLER AG |
4 113,7 |
ALLIANZ SE |
3 981,7 |
SIEMENS AG |
3 889,6 |
BASF SE |
3 607,4 |
VOLKSWAGEN AG |
3 356,5 |
LINDE PLC |
3 199,3 |
DT.TELEKOM |
3 101,8 |
INFINEON TECH.AG |
2 935,5 |
ADIDAS AG |
2 668,3 |
Giełda papierów wartościowych w Stuttgart
Jest to druga pod względem wielkości giełda papierów wartościowych. W 2019 roku na giełdzie wartość obrotu wyniosła 68,5 mld€. W październiku 2020 roku obrót wyniósł 8,1 mld€ (+34% r/r).
Od 2008 roku giełda umożliwiła handel elektroniczny wszystkimi instrumentami finansowymi (akcje, obligacje, certyfikaty, derywaty). Na giełdzie w Stuttgart można także handlować kryptowalutami (za pośrednictwem BISON oraz BSDEX).
Giełda papierów wartościowych w Berlinie
Giełda została założona w 1685 roku. Mimo długiej historii jest to lokalna giełda papierów wartościowych o marginalnych udziałach w obrocie akcjami, ETF-ami, obligacjami oraz certyfikatami. Na giełdzie berlińskiej jest za to bardzo duża oferta akcji zagranicznych (notowanych na NASDAQ, akcje chińskie czy południowoafrykańskie). Handel odbywa się głównie poprzez platformę (Equidict). Obrót na wspomnianej giełdzie nie jest zbyt duży. Zwykle wynosi kilkaset tysięcy euro na najpłynniejszych akcjach. Poniżej zestawienie z 25 listopada 2020 roku:

Źródło: www.boerse-berlin.com
Oprócz giełdy berlińskiej lokalny handel odbywa się także m.in w Hamburgu i Dusseldorfie.
Europejska Giełda Energii (EEX)
Jest to główna europejska giełda energii elektrycznej. Jej centrala znajduje się w Lipsku. Działa nieprzerwanie od 2002 roku. W 2011 roku giełda została przejęta przez Deutsche Börse. Na giełdzie odbywa się handel m.in. kontraktami terminowymi na energię elektryczną, handel spotowy energią elektryczną oraz gazem zmiennym.
Główne indeksy na niemieckiej giełdzie
Najpopularniejszym indeksem reprezentującym niemieckie spółki jest DAX® 30, który reprezentuje 30 największych i najbardziej płynnych akcji na frankfurckiej giełdzie. Kolejnymi istotnymi indeksami są:
- mDAX
- sDAX
- TecDAX
Indeks |
Liczba spółek |
Typ spółek |
Typ indeksu |
Sposób wyliczania wag w indeksie |
DAX® |
30 |
Duże |
performance |
free float market capitalization |
mDAX® |
60 |
Średnie |
performance |
free float market capitalization |
sDAX® |
70 |
Małe |
performance |
free float market capitalization |
TecDAX® |
30 |
Technologiczne |
performance |
free float market capitalization |
Indeksy typu performance reinwestują dywidendę ponownie w indeks. Zwykle flagowymi indeksami są indeksy cenowe, które „odliczają” dywidendy. Z tego powodu indeksy niemieckie można porównywać z zagranicznymi odpowiednikami typu „Total Return”.
Niemieckie indeksy również są wyliczane w formie „price index”. Poniżej porównanie wybranych indeksów:
Indeks (25.11.2020) godz.12 |
„performance” (TR) |
„price” (PR) |
mDAX |
29 029 |
15 401 |
sDAX |
13 700 |
6 415 |
W marcu 2020 roku pojawił się indeks DAX 50 ESG. Spośród spółek zgrupowanych w DAX, mDAX oraz TecDAX wybierane jest 50 największych i najpłynniejszych spółek spełniających kryteria ESG (środowisko, społeczna odpowiedzialność, ład korporacyjny). W indeksie ESG pomijani są m.in. producenci papierosów czy firmy zbrojeniowe.
Przeczytaj: Czym jest rating ESG i zrównoważone inwestowanie?
We wrześniu 2021 roku nastąpi kolejna zmiana indeksów. DAX 30 odejdzie w zapomnienie, a jego miejsce zajmie DAX 40. Zmieni się także mDAX, którego liczba komponentów zmniejszy się z 60 do 50 spółek.
Wybrane spółki z niemieckiego rynku
Mimo afery finansowej, której bohaterem był Wirecard nie należy obawiać się inwestowania w niemieckie spółki. Niemieckie indeksy są bardzo różnorodne pod względem branż w jakich działają. Powoduje to, że można zainwestować zarówno w operatora giełdy (Deutsche Börse) jak i klub piłkarski (Borussia Dortmund). W każdym indeksie znajdują się spółki, które są rozpoznawalne w całej Europie. Poniżej wybrane przykłady znanych firm wchodzących w skład indeksów DAX, mDAX oraz sDAX:
DAX
Siemens – Jest to także największa spółka z branży przemysłowej w Europie. Działa w wielu branżach od produkcji urządzeń medycznych, pojazdów szynowych po rozwiązania z automatyki przemysłu. Kapitalizacja spółki wynosi około 95 mld€. Poniżej historyczne rezultaty spółki. Rok obrotowy (FY) kończy się we wrześniu.
Siemens |
2017 FY |
2018 FY |
2019 FY |
2020 FY |
Przychody |
83 049 ml€ |
83 044 mln€ |
86 849 mln€ |
57 139 mln€ |
Zysk operacyjny |
7 344 mln€ |
5 912 mln€ |
6 692 mln€ |
5 040 mln€ |
Marża operacyjna |
8,84% |
7,12% |
7,70% |
8,82% |
Zysk netto |
6 049 mln€ |
5 087 mln€ |
5 174 mln€ |
4 030 mln€ |
Adidas – producent obuwia oraz odzieży sportowej. Jest to największa firma z tej branży w Europie. Jest właścicielem takich marek jak Adidas czy Reebok. Wyceniana na ponad 54 mld€.
Adidas |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
Przychody |
19 291 ml€ |
21 218 mln€ |
21 915 mln€ |
23 640 mln€ |
Zysk operacyjny |
1 443 mln€ |
2 062 mln€ |
2 398 mln€ |
2 673 mln€ |
Marża operacyjna |
7,48% |
9,72% |
10,94% |
11,31% |
Zysk netto |
1 029 mln€ |
1 099 mln€ |
1 702 mln€ |
1 976 mln€ |

Wykres spółki Adidas, interwał W1. Źródło: xStation 5, XTB.
Beiersdorf – firma z branży kosmetycznej. Beiersdorf skupia się na produktach pielęgnacyjnych skóry. Jest właścicielem takich marek jak Nivea, Liposan czy Eucerin. Spółka jest wyceniana na około 24 mld€.
Beiersdorf |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
Przychody |
6 752 ml€ |
7 056 mln€ |
7 233 mln€ |
7 653 mln€ |
Zysk operacyjny |
1 036 mln€ |
1 084 mln€ |
1 069 mln€ |
1 087 mln€ |
Marża operacyjna |
15,34% |
15,36% |
14,78% |
14,20% |
Zysk netto |
709 mln€ |
672 mln€ |
728 mln€ |
718 mln€ |

Wykres spółki Beiersdorf, interwał W1. Źródło: xStation 5, XTB.
W indeksie DAX znajdują się także znani producenci samochodów (Daimler, BMW, Volkswagen) czy spółki z branży chemicznej i farmaceutycznej (BASF, Henkel, Bayer, Merck). Niedawno do indeksu dołączyła także platforma do zamawiania jedzenia online (Delivery Hero).
mDAX
Puma – konkurent Adidasa. Skupiają się na produkcji obuwia oraz odzieży sportowej. Są właścicielem marki Puma oraz Cobra Golf. Spółka jest wyceniana na około 12 mld€.
Puma |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
Przychody |
3 626 ml€ |
4 136 mln€ |
4 648 mln€ |
5 502 mln€ |
Zysk operacyjny |
128 mln€ |
245 mln€ |
337 mln€ |
436 mln€ |
Marża operacyjna |
3,53% |
5,92% |
7,25% |
7,92% |
Zysk netto |
62 mln€ |
136 mln€ |
187 mln€ |
262 mln€ |
Airbus – jeden z największych producentów samolotów pasażerskich na świecie. Ma także segment produktów dla wojska (np. Eurocopter). Spółka ma siedzibę w Holandii, ale jest notowana na parkietach w Niemczech, Francji oraz Hiszpanii. Kapitalizacja spółki wynosi około 70 mld€.
Airbus |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
Przychody |
66 581 ml€ |
66 767 mln€ |
63 707 mln€ |
70 478 mln€ |
Zysk operacyjny |
-429 mln€ |
2 361 mln€ |
3 135 mln€ |
1 022 mln€ |
Marża operacyjna |
-0,64% |
3,54% |
4,92% |
1,45% |
Zysk netto |
995 mln€ |
2 873 mln€ |
3 061 mln€ |
-1 362 mln€ |

Wykres spółki Airbus, interwał W1. Źródło: xStation 5, XTB.
Hugo Boss – właściciel luksusowych marek ubrań, obuwia oraz akcesoriów. Jest to jedna z największych firm odzieżowych w Niemczech. W 2019 roku spółka miała ponad 14 000 pracowników. Spółka wyceniana jest na niespełna 2 mld€.
Hugo Boss |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
Przychody |
2 692 ml€ |
2 733 mln€ |
2 796 mln€ |
2 888 mln€ |
Zysk operacyjny |
279 mln€ |
348 mln€ |
355 mln€ |
345 mln€ |
Marża operacyjna |
10,36% |
12,73% |
12,69% |
11,95% |
Zysk netto |
194 mln€ |
231 mln€ |
236 mln€ |
205 mln€ |

Wykres spółki Hugo Boss, interwał W1. Źródło: xStation 5, XTB.
Wśród komponentów indeksu można jeszcze wymienić m.in. Knorr-Bremse (producent m.in systemów hamulcowych do pojazdów szynowych), Nemetschek (oprogramowanie dla architektów i inżynierów) czy Rational (producent sprzętów do profesjonalnej kuchni).
sDAX
Borussia Dortmund – jest to niemiecki klub piłkarski. Polskim kibicom kojarzy się z trójką Polaków: Piszczek, Błaszczykowski, Lewandowski. Spółka wyceniana jest na 550 mln€. Rok obrotowy (FY) kończy się w czerwcu.
Borussia Dortmund |
2017 FY |
2018 FY |
2019 FY |
2020 FY |
Przychody |
406 ml€ |
536 mln€ |
490 mln€ |
370 mln€ |
Zysk operacyjny |
9 mln€ |
32 mln€ |
22 mln€ |
-46 mln€ |
Marża operacyjna |
2,21% |
5,97% |
4,49% |
-12,43% |
Zysk netto |
8 mln€ |
28 mln€ |
17 mln€ |
-44 mln€ |

Wykres spółki Borussia Dortmund, interwał W1. Źródło: xStation 5, XTB.
Zooplus – jest to niemiecki sprzedawca produktów dla zwierząt przez internet (zooplus). Spółka skupia się na sprzedaży karmy, suplementów oraz akcesoriów dla zwierząt. Sprzedają również produkty pod markami własnymi np. Purizon. Prowadzą sprzedaż do ponad 30 krajów na świecie. Spółka jest wyceniana na około 1,1 mld€.
Zooplus |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
Przychody |
909 ml€ |
1 111 mln€ |
1 342 mln€ |
1 524 mln€ |
Zysk operacyjny |
19 mln€ |
5 mln€ |
-2 mln€ |
-15 mln€ |
Marża operacyjna |
2,21% |
5,97% |
4,49% |
-12,43% |
Zysk netto |
11 mln€ |
2 mln€ |
-2 mln€ |
-12 mln€ |
Fielmann – jest jednym z największych salonów optycznych w Europie oraz liderem na rynku niemieckim. Sprzedają zarówno oprawy na okulary własnej produkcji (Fielmann) jak i zewnętrznych marek (Gucci, Ray-Ban). Na koniec 2019 roku firma miała ponad 770 salonów, w tym 20 w Polsce. Spółka jest wyceniana na około 5,5 mld€.
Fielmann |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
Przychody |
1 337 ml€ |
1 386 mln€ |
1 428 mln€ |
1 521 mln€ |
Zysk operacyjny |
240 mln€ |
254 mln€ |
250 mln€ |
254 mln€ |
Marża operacyjna |
17,95% |
18,29% |
17,51% |
16,70% |
Zysk netto |
166 mln€ |
168 mln€ |
169 mln€ |
172 mln€ |

Wykres spółki Fielmann, interwał W1. Źródło: xStation 5, XTB.
Do indeksu sDAX należą m.in. największy producent cukru w Europie (Südzucker, w Polsce należy do niego marka „Cukier Królewski”), spółka Deutsche Asset Management (m.in. zarządzający aktywami oraz dostawca ETF-ów z rodziny „Xtracker” ) oraz ubezpieczyciel Talanx AG (główny akcjonariusz działającej w Polsce Warty).
Rynek niemiecki – szeroki wybór ETF-ów
Na giełdzie frankfurckiej inwestor ma do wyboru inwestowanie w ponad 1500 ETF-ów. Można zainwestować zarówno w branże gier video i e-sportu (VanEck Vector Video Gaming and eSports UCITS ETF) jak i robotykę i automatykę (iShares Automation & Robotics UCITS ETF USD). Poniżej zestawienie 10 najbardziej popularnych ETF-ów w październiku 2020 roku:
Nazwa ETF |
Obrót w październiku 2020 (mln€) |
iShares Core DAX UCITS ETF |
1 500,92 |
iShares Core EURO STOXX 50 UCITS ETF |
407,55 |
iShares STOXX Europe 600 UCITS ETF |
293,58 |
iShares Core MSCI World UCITS ETF |
284,38 |
Xtrackers DAX UCITS ETF |
277,29 |
Deka DAX UCITS ETF |
212,96 |
iShares Global Clean Energy UCITS ETF USD |
194,84 |
iShares Core S&P 500 UCITS ETF USD |
191,09 |
iShares NASDAQ-100 UCITS ETF |
182,98 |
Xtrackers ShortDAX x2 Daily Swap UCITS ETF |
155,41 |
ETF-y na niemieckie spółki
W niemieckie spółki można inwestować za pośrednictwem ETF-ów. Wśród najpopularniejszych można wymienić:
iShares MSCI Germany ETF (EWG)
-
- Emitent: Blackrock
- Opłaty roczne: 0,49%
Fundusz ma dosyć niskie opłaty oraz posiada wąskie spready (0,03%). Fundusz zarządza 2,8 miliardami dolarów. EWG odwzorowuje indeks MSCI Germany. Oznacza to, że posiada zarówno akcje spółek z segmentu dużych jak i średnich. Na dzień 25 listopada ETF miał 64 spółki w portfelu. 3 największe komponenty ETF-u (SAP, Siemens, Allianz) mają udział w funduszu na poziomie 23,3%.

Wykres MSCI Germany ETF, interwał W1. Źródło: xStation 5, XTB.
iShares mDAX UCITS ETF (EXS3)
-
- Emitent: Blackrock
- Opłaty roczne: 0,51%
Fundusz zarządza 1,6 miliardami euro. EXS3 odwzorowuje indeks mDAX. Oznacza to, że skupia się na inwestowaniu w segmencie spółek o średniej kapitalizacji. Na dzień 25 listopada ETF miał 61 spółek w portfelu. 3 największe komponenty ETF-u (Airbus, Symrise, Zalando) mają udział w funduszu na poziomie 22,1%.

Wykres mDAX UCITS ETF (EXS3), interwał W1. Źródło: xStation 5, XTB.
iShares tecDAX UCITS ETF (EXS2)
-
- Emitent: Blackrock
- Opłaty roczne: 0,51%
Fundusz zarządza 885 milionami euro. EXS2 odwzorowuje indeks tecDAX. Oznacza to, że skupia się na inwestowaniu w niemieckie spółki technologiczne. Na dzień 25 listopada ETF miał 30 spółek w portfelu. 3 największe komponenty ETF-u (Infineon, Sartorius, Deutsche Telekom) mają udział w funduszu na poziomie 33%.

Wykres tecDAX UCITS ETF (EXS2), interwał W1. Źródło: xStation 5, XTB.
Xtrackers DAX UCITS ETF (XDAX)
-
- Emitent: DWS
- Opłaty roczne: 0,09%
Fundusz zarządza ponad 3,1 miliardami euro. XDAX odwzorowuje indeks DAX. Benchmarkiem jest indeks DAX 30. Na dzień 30 października ETF miał 30 spółek w portfelu. 3 największe komponenty ETF-u (Linde, Siemens, SAP) mają udział w funduszu na poziomie 27,2%.

Wykres DAX UCITS ETF (XDAX), interwał W1. Źródło: xStation 5, XTB.
Podsumowanie
Niemiecka giełda jest ciekawym miejscem do dywersyfikacji swojego portfela inwestycyjnego. Niemcy to nie tylko przemysł motoryzacyjny. Przekrój branż jest naprawdę szeroki. Ciekawe spółki znajdzie i ktoś szukający wzrostowych spółek z branży nowoczesnych technologii, jak i inwestor szukający spółek o silnych fundamentach, które hojnie dzielą się zyskami z akcjonariuszami. Kolejną korzyścią dla inwestorów z inwestycji w Niemczech jest dostęp do dużej liczby ETF-ów. Na giełdzie we Frankfurcie jest ponad 1500.