Jak i dlaczego dywersyfikować portfel inwestycyjny?

Nawet na najwcześniejszych etapach inwestowania należy pamiętać, że budujemy portfel, który będzie z nami przez całe życie. Oczywiście początkujący inwestorzy często rozpoczynają swoje życie inwestycyjne od testowania warunków poprzez zakup akcji jednej czy dwóch spółek, z którymi są w jakiś sposób związani lub do których mają sentyment. Rzadko jest to jednak sposób na długoterminowy sukces, a zdywersyfikowany portfel podstawowy to ważna pierwsza zasada dążenia do bardziej stabilnego, długoterminowego sukcesu.

Duże ryzyko: posiadanie zaledwie kilku akcji

Inwestując w zaledwie kilka spółek, cały nasz portfel jest zależny od ich wyników. I choć zawsze widać, co się wydarzyło w przeszłości, nikt nie jest w stanie przewidzieć, jak będzie kształtować się przyszłość danej firmy. Wyobraźmy sobie, że pod koniec lat 90. stworzyliśmy portfel obejmujący akcje spółek Kodak, Blockbuster i Nokia, po tym, jak wszystkie trzy firmy przez lata osiągały spektakularne zyski. Najpóźniej w drugiej dekadzie XXI w. wszystkie te trzy spółki pikowały, pozostawiając inwestorów praktycznie z niczym. Co gorsza, inwestorzy, którzy wybrali poszczególne akcje, często czują się „zaślubieni” z daną pozycją w nadziei, że ceny powrócą do maksimów, i nie są w stanie podjąć decyzji o wyjściu z niej w obawie przed sytuacją, w której ponieśliby stratę w niewłaściwym momencie tylko po to, by zobaczyć, jak ceny akcji ponownie rosną. To właśnie definicja „tendencyjności związanej z żałowaniem podjętej decyzji”.

Ratunkiem jest dywersyfikacja

Dywersyfikacja jest pierwszym narzędziem, które inwestorzy powinni rozważyć, aby uniknąć ryzyka dla portfela, w ramach którego pojedyncze zdarzenie może zagrozić oszczędnościom, a także aby zapobiec sytuacji, w której znaleźliby się w krzyżowym ogniu emocji utrudniających podejmowanie decyzji. Dywersyfikacja rozkłada inwestycje na różne sektory, kraje i branże, aby obniżyć ryzyko dla portfela, równocześnie utrzymując ekspozycję na potencjalny wzrost na rynku w czasie.

W przypadku zdywersyfikowanego portfela dane zdarzenie finansowe może być negatywne dla niektórych inwestycji, jednak pozytywne dla innych. Co najlepsze, szeroka ekspozycja na rynek wiąże się ze znacznie mniejszym ryzykiem behawioralnym niż wybór poszczególnych akcji. Świadomość, że w ujęciu historycznym przy bardziej zróżnicowanym podejściu rynek akcji w wystarczająco długim horyzoncie czasowym zawsze odbijał w górę, nawet jeżeli poszczególnym spółkom się to nie udawało, dodaje pewności siebie.

Koncepcję tę ilustruje wykres powyżej. Jak widać, przy niewielkiej liczbie akcji ryzyko specyficzne dla akcji w portfelu jest wysokie, jednak spada wraz ze wzrostem liczby dodawanych akcji i zbliża się do poziomu ogólnego ryzyka rynku akcji, czyli ryzyka związanego z posiadaniem akcji wszystkich spółek giełdowych na świecie.

Turbodoładowanie: alokacja aktywów

Jak widać na powyższym wykresie, efekt dodawania akcji obniża ryzyko zmienności portfela tym bardziej, im więcej akcji dodamy. Gdybyśmy chcieli jeszcze bardziej zdywersyfikować nasz portfel, a tym samym obniżyć ryzyko dla portfela, moglibyśmy dodać również inne klasy aktywów, takie jak obligacje, które w ujęciu historycznym zwykle nie są ściśle skorelowane z akcjami w dłuższej perspektywie czasowej – 2022 r. był godnym uwagi wyjątkiem!

Jak rozpocząć dywersyfikację portfela już dziś?

Jeśli przedkładasz bezpieczeństwo swoich oszczędności nad emocjonalną relację z inwestycjami, mamy dla ciebie dobrą wiadomość: dywersyfikacja portfela jeszcze nigdy nie była łatwiejsza niż obecnie. Wynika to z dwóch powodów:

• Koszty transakcyjne mocno spadły (vide nowe, wyjątkowo niskie prowizje Saxo)
• Rozbudowany rynek funduszy notowanych na giełdzie (ETF – exchange-traded funds) oferuje szeroką gamę skutecznych możliwości w zakresie dywersyfikacji.

Dywersyfikacja portfela akcji przy użyciu pojedynczych akcji

Jeśli chcesz zdywersyfikować swój portfel, potrzebujesz co najmniej dziesięciu akcji z niepowiązanych ze sobą sektorów. W ramach inspiracji w tabeli poniżej wyróżniliśmy dwie największe spółki z każdego głównego sektora w Stanach Zjednoczonych i Europie.

Dywersyfikacja portfela akcji przez ETFy

Jeśli dążysz do w pełni zdywersyfikowanego portfela, najlepszym i najbardziej opłacalnym sposobem jest wybór ETF światowych akcji. Najprościej rzecz ujmując, podstawowe ETF to fundusze obejmujące szereg akcji, którymi jednak można obracać podobnie jak akcjami. Najpopularniejsze ETF podążają za głównymi indeksami giełdowymi. W Europie największym funduszem zapewniającym ekspozycję na światowe akcje jest:

Światowe akcje: iShares Core MSCI World UCITS ETF

• Ticker Saxo: IWDA:xams
• Obejmuje: 1 500 akcji z 23 rynków rozwiniętych
• Aktywa ogółem: 72 mld USD
• Dywidentdy nie są wypłacane, a reinwestowane w fundusz w efektywny pod względem podatkowym sposób
• Roczne koszty wynoszą 0,2%

Dodaj do portfela obligacje, aby zwiększyć dywersyfikację

Jeśli chcesz jeszcze bardziej zdywersyfikować swój portfel, stosunkowo łatwym sposobem jest zainwestowanie w ETF światowych obligacji. W Europie największym funduszem zapewniającym ekspozycję na światowe obligacje jest:

Światowe obligacje: iShares Core Global Aggregate Bond UCITS ETF

• Ticker Saxo: AGGH:xams
• Obejmuje: około 14 300 obligacji na kluczowych rynkach rozwiniętych, w tym obligacji skarbowych, korporacyjnych i zabezpieczonych hipoteką
• Aktywa ogółem: 8,9 mld USD
• Dywidendy nie są wypłacane, a reinwestowane w fundusz w efektywny pod względem podatkowym sposób
• Roczne koszty wynoszą 0,1%

Poniżej przedstawiono porównanie wyników (w USD) ETF akcji, ETF obligacji i portfela z udziałem każdego z tych funduszy wynoszącym 50%. Mimo iż najlepsze wyniki generuje ETF akcji, portfel z rozkładem 50/50 cechuje mniejsza zmienność. Obligacje miały ostatnio złą passę ze względu na historyczny wzrost stóp procentowych, gdyby jednak w ciągu najbliższych pięciu lat wyniki akcji stały się gorsze, ale stopy procentowe pozostawały na dość stabilnym poziomie, dywersyfikacja z udziałem obligacji poprawiłaby ogólny wynik.

Celem dywersyfikacji jest to, że należy unikać podejmowania niepotrzebnego ryzyka związanego z konkretną spółką i osiągnąć jak największe zyski ze swoich oszczędności bez zbędnego stresu.

O Autorze

Peter Garnry – dyrektor ds. strategii rynków akcji w Saxo Banku. Opracowuje strategie inwestycyjne i analizy rynku akcji, a także poszczególnych spółek, stosując metody statystyczne i modele. Garnry tworzy Alpha Picks dla Saxo Bank, miesięcznik w którym wybierane są najbardziej atrakcyjne spółki w USA, Europie i Azji. Wnosi także wkład w kwartalne prognozy Saxo Bank i coroczne „szokujące prognozy”. Regularnie udziela komentarzy w telewizji, w tym CNBC i Bloomberg TV.