Cliff Asness – doktor, quant i miliarder

Cliff Asness to żywa legenda świata tradingu. Jego kariera jeszcze się nie skończyła, a już budzi szacunek. Jest całkiem możliwe, że nie powiedział jeszcze ostatniego słowa. Z pewnością jest to osoba, którą warto znać. Jego wywiady na Youtube są skarbnicą wiedzy dla każdego inwestora. Jego majątek wynosi około 1,6 mld$. Warto także śledzić opinie Cliffa na temat rynku. Przez magazyn Bloomberg Markets został uznany za 50 Most-Influential People in Global Finance. Jest także współtwórcą AQR Capital Management. Bohaterem dzisiejszego artykułu jest Clifford Scott Asness. Jest to osoba, która z powodzeniem łączy karierę inwestycyjną z naukową.

Młodość i edukacja

Cliff Asness urodził się 17 października 1966 roku w żydowskiej rodzinie. Jego rodzinny dom mieścił się w Queens, jednej z dzielnic Nowego Jorku. Jego ojciec był właścicielem firmy specjalizującej się w edukacji medycznej. Z kolei jego mama była asystentką prokuratora okręgu Manhattan. Rodzina przywiązywała dużą wagę do edukacji młodego Cliffa.

Ukończył Herricks High School oraz University of Pennsylvania. Na uczelni zaliczył dwa kierunki: ekonomię (na Wharton School) oraz informatykę (Moore School od Electrical Engineering) – oba z wyróżnieniem (summa cum laude). Już wtedy zainteresował się finansami. Szczególnie ciekawe dla Cliffa było było zarządzanie portfelem. Jedną z pierwszych jego prac było stanowisko asystenta działu analiz w Departamencie Finansów Wharton. To właśnie tam nauczył się tworzyć programy komputerowe, które pozwalały analizować rynek oraz testować ekonomiczne i finansowe teorie.

W 1994 roku ukończył doktorat z finansów na University of Chicago. Mentorem młodego Cliffa był laureat nagrody Nobla Eugene Fama. Oprócz niego, duży wpływ na kształtowanie się poglądów Asnessa miał Kenneth French. To oni opracowali trzyczynnikowy model wyceny aktywów.

Asnessa dysertacja dotyczyła handlu momentum. Jego zdaniem, strategia łącząca inwestowanie value i momentum, biła średnią stopę zwrotu z rynku. Później wykorzystał wnioski z analizy w swojej karierze na Wall Street.

Kariera w Goldman Sachs

Swoją karierę na Wall Street Clif Asness rozpoczął w 1990 roku, kiedy miał 24 lata. Oznaczało to, że jednocześnie pracował, jak i był na doktoracie. Po uzyskaniu dyplomu, opuścił uczelnie, aby spróbować swoich sił w Goldman Sachs. Zdobył pracę managera w GSAM (Goldman Sachs Asset Management). Ten inwestycyjny bank właśnie otwierał testowo dział zajmujący się tak zwanym “quantitative research”. Bank potrzebował zatem “mądrych głów”. Pracowników tego działu często nazywano quantami. Cliff zatrudnił do pomocy dwóch przyjaciół z University of Chicago.

W swojej pracy zajmował się opracowywaniem modeli, które miały mierzyć ryzyko inwestycji w waluty, obligacje czy akcje. Budował także modele mające symulować obecny stan gospodarki i prognozy na przyszłość. W swojej pracy wykorzystywał nauki, jakie pobrał od swoich intelektualnych mentorów: Fama i French’a.

Powstanie Global Alpha

W 1995 roku Asness przekonał przełożonych w Goldman Sachs, aby inwestować w oparciu o modele komputerowe. Początkowo bank zgodził się zainwestować “testowo” 10 mln$. Bardzo szybko kapitał urósł do 100 mln$. Wtedy Goldman Sachs zdecydował się otworzyć fundusz dla inwestorów z zewnątrz. Tak powstał Goldman Sachs Global Alpha Fund. Był to jeden z pierwszych na rynku funduszy typu “quant”.

Sam fundusz testował inwestowanie HFT (High-Frequency Trading). Zgodnie z założeniami funduszu miał używać modeli komputerowych, aby zarabiać w każdych warunkach rynkowych. Global Alpha mógł inwestować w akcje, waluty, obligacje, towary oraz stosować krótką sprzedaż. Najważniejsze było wykorzystywanie momentum, niezależnie czy rynek rósł, czy spadał. Na początku Global Alpha był zarządzany przez Asnessa oraz Marka Carharta. Ta dwójka została określona przez The Wall Street Journal jako “inwestycyjni guru” .

W 1997 roku Cliff odszedł z GSAM, aby otworzyć swój własny hedge fund. Po odejściu pomysłodawców Global Alpha nadal rósł. Swój szczyt popularności miał w 2007 roku. Wtedy fundusz zarządzał 12 miliardami dolarów i miał za sobą świetny track record. Jednak po kryzysie w 2008 roku wyniki nie były zadowalające. W efekcie fundusz został zamknięty w 2011 roku.

Inwestowanie na własny rachunek

Logo AQR Capital Management

W 1998 roku Cliff Asness, David Kabiller, John Liew oraz Robert Krail otworzyli Applied Quantitative Research, który bardziej znany jest jako AQR Capital Management. Jego celem było wykorzystanie własnych przemyśleń odnośnie inwestowania typu quant. Fundusz miał zarabiać niezależnie od rynkowych warunków. Można powiedzieć, że miała to być lepsza wersja Global Alpha.

Fundusz zaczął rozwijać skrzydła w 2000 roku. W 2001 roku AQR Capital miał już 750 mln$ aktywów pod zarządzaniem. Wraz z coraz wyższymi zyskami do funduszu napływały kolejne środki. Początek XXI wieku to wymarzony czas rynkowy. Wystąpiły w nim dwa silne trendy. Pierwszy z nich miał miejsce w latach 2000 – 2003. Był to okres bessy na rynku spółek technologicznych. Z kolei lata 2004 – 2007 to wielka hossa na rynku surowców oraz spółek kategorii value.

AQR Capital miał problemy w 2007 i 2008 roku. Aktywa pod zarządzaniem w ciągu tych dwóch lat spadły z poziomu 39 mld$ do 17 mld$. Był to wyjątkowy czas. Dlatego fundusze bazujące na zachowaniu rynku z przeszłości nie były przygotowane. Jednak od 2009 roku fundusz ponownie zaczął zarabiać, a kapitał płynął strumieniami. W 2010 roku aktywa funduszu przekroczyły 38 mld$. W 2019 roku aktywa pod zarządzaniem przekroczyły 185 mld$.

Strategie AQR bazują na takich zmiennych jak VQM, czyli value, quality i momentum. Te czynniki mają pomóc w osiągnięciu dobrego zwrotu na kapitale. Sam Cliff Asness uważa, że nie jest najlepszy w “market timingu”. Jednak jego strategia nie wymaga takiej umiejętności. Jego wyniki są na tyle dobre, że nie budzi zdziwienia to, że jest gorącym zwolennikiem aktywnego inwestowania.

Cliff Asness kolekcjonuje także nagrody

Cliff zdobył 5 nagród imienia Bernstein Fabozzi/Jacobs Levy, którą przyznaje The Journal of Portfolio Management. Nagrody miał przyznane w 2002, 2004, 2005, 2014 oraz 2015 roku. Z kolei Financial Analysts Journal dwa razy przyznał Cliffowi nagrodę imienia Graham and Dodd. Oprócz tego FAJ przyznał jeszcze Graham and Dodd Excellence Award, oraz Graham and Dodd Readers’ Choice Award. Warto również wspomnieć o tym, że Cliff uzyskał od CFA “The James R. Vertin Award”, która jest przyznawana za badania, które mają szczególną wartość dla profesjonalnych inwestorów.

Podsumowanie: quant, który stał się miliarderem

Cliff Asness jest zwolennikiem tak zwanego “factor investing”. W dużym skrócie jest to analiza inwestycji pod kątem wielu czynników, które mają przełożenie na przyszłą stopę zwrotu. Wśród tych czynników kluczowymi składowymi jest VQM (Value, Quality, Momentum). Najważniejsza jest właściwa selekcja aktywów. Ważne, aby wartość rynkowa danych aktywów była poniżej ich wewnętrznej wartości. Ważne jest także momentum, czyli kupowanie spółek, kiedy istnieje duża szansa na wzrost kursu. W skrócie takie podejście polega np. na kupnie przecenionych spółek, które są dobrej jakości i mają odpowiednie momentum (np. zaczynają rosnąć). Oczywiście, factor investing dopuszcza także grę na krótko. W tym wypadku należy szukać przewartościowanych aktywów o potencjale na spadek (wg. momentum). Swoją historią Cliff pokazał, że warto wierzyć w swoje umiejętności i stale się rozwijać. Jego historia jest też zaprzeczeniem “teorii”, że nie ma bogatych intelektualistów.