Dziwna anatomia światowego długu

Globalne trendy w zakresie zadłużenia mają znaczenie, a jego obecne poziomy są niezwykle wysokie. Istnieją jednak znaczne różnice między segmentami rządów, firm lub gospodarstw domowych o bardzo rozbieżnej wrażliwości na zmiany stóp procentowych (biorąc pod uwagę czas trwania i różnice między zmienną a stałą stopą procentową). Istnieje również gruba linia podziału dla tych, którzy pożyczają od banków lub na rynku obligacji. Pomaga to uzasadnić tegoroczne gwałtowne spowolnienie wzrostu w Europie, w porównaniu z lepszymi wynikami w USA, a także wyjaśnia działania Chin, zmierzające do ograniczenia sektora nieruchomości w porównaniu z zaskakującą odpornością makroekonomiczną rynków wschodzących. Stawia to również duży znak zapytania przed Japonią, która zaczyna podnosić stopy procentowe po raz pierwszy od 15 lat, mając najwyższy poziom zadłużenia państwowego na świecie.

Globalne zadłużenie

Suma globalnego zadłużenia wśród gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i rządów wynosi prawie 250 bilionów dolarów, co odpowiada 250 procentom światowego PKB. Długoterminowym trendem jest nieubłaganie rosnące zadłużenie, napędzane przez chronicznie duże deficyty rządowe na rynkach rozwiniętych oraz potrzeby Chin w zakresie nieruchomości. W ostatnich dziesięcioleciach, udział długu publicznego w globalnym PKB potroił się, podczas gdy Chiny odpowiadają za 30 proc. całego globalnego zadłużenia przedsiębiorstw. Jednak w bliższej perspektywie, poziomy długów ustabilizowały się i gwałtownie spadły jako udział w PKB. Stało się tak ponieważ rosnąca inflacja zwiększyła nominalny PKB i zmniejszyła obciążenie długiem z tytułu kosztów stałych.

Krajowe zadłużenie

Struktura zadłużenia ma znaczenie i różni się w zależności od kraju. Poziomy zadłużenia w Japonii wydają się niebotyczne, ale koncentrują się na rządzie i są wspierane przez konsumentów o zbyt niskim poziomie zadłużenia. Dla kontrastu, rząd i gospodarstwa domowe w Chinach są słabo zadłużone, ale tamtejsze korporacje są najbardziej zadłużone na świecie. Konsumenci w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii należą do najbardziej zadłużonych na świecie i – co nie jest zaskoczeniem – dominują w gospodarce, podczas gdy europejskie rządy i firmy są bardziej zadłużone niż amerykańskie. Wreszcie, dużą część niedawnej względnej odporności rynków wschodzących można wyjaśnić ich niskim poziomem zadłużenia, skoncentrowanym na walucie lokalnej, a nie dolarach amerykańskich.

O autorze

Ben Laidler – strateg ds. rynków globalnych w eToro. Zarządzający inwestycjami kapitałowymi, z 25-letnim doświadczeniem w branży finansowej m.in. w JP Morgan, UBS i Rothschild, w tym ponad 10 lat jako strateg inwestycyjny nr 1 w rankingu Institutional Investor Survey. Ben był Dyrektorem Generalnym niezależnej firmy badawczej Tower Hudson w Londynie, a wcześniej Global Equity Strategist, Global Head of Sector Research oraz Head of Americas Research w HSBC w Nowym Jorku. Jest absolwentem LSE i Cambridge University, a także członkiem Institute of Investment Management & Research (AIIMR).