Początkujący
Teraz czytasz
Wskaźniki makroekonomiczne: Sprzedaż detaliczna – puls gospodarki
0

Wskaźniki makroekonomiczne: Sprzedaż detaliczna – puls gospodarki

utworzył Forex Club26 marca 2021

Raport o sprzedaży detalicznej jest jednym z najważniejszych wskaźników makroekonomicznych analizowanych przez inwestorów i ekonomistów na całym świecie. W czym tkwi „wartość dodana” tego wskaźnika? Co powoduje jest uważnie śledzony zarówno przez praktyków rynkowych jak i komentatorów gospodarczych?

Konsumpcja jest jednym z głównych „silników” gospodarki. To właśnie dzięki wzrastającej konsumpcji wzrasta popyt na dobra produkcyjne oraz na usługi. To z kolei pozwala na zwiększenie aktywności gospodarczej. Oczywiście konsumpcja musi współgrać z inwestycjami aby wzrost gospodarczy miał „trwalsze podłoże”. 


Przeczytaj: Wskaźniki makroekonomiczne: PKB, Inflacja


Konsumpcja jest jednym z najbardziej „czułych” wskaźników makroekonomicznych. Z tego powodu spadek sprzedaży detalicznej może zwiastować osłabienie tempa wzrostu gospodarczego. Wynika to z tego, że spadek konsumpcji zmniejsza popyt na towary i usługi, a to powoduje ograniczenie aktywności gospodarczej.

Wzrost konsumpcji jest dość dobrze skorelowany z realnym wzrostem dochodu rozporządzalnego (należy pamiętać, że korelacja nie jest równoznaczne z przyczynowością). Wraz ze wzrostem dochodu rozporządzalnego mogą pojawić się trzy różne sytuacje:

  • Wzrost dochodu przeznaczony w całości na konsumpcję
  • Wzrost dochodu przeznaczony w całości na oszczędności albo redukcję zadłużenia
  • Dodatkowy dochód został rozdzielony na konsumpcję i oszczędności

W pierwszym przypadku konsumpcja stymuluję konsumpcję, która będzie widoczna w sprzedaży detalicznej. W drugim przypadku wzrośnie stopa oszczędności albo zadłużenie gospodarstw domowych.

Kolejnym czynnikiem, który może mieć wpływ na poziom konsumpcji ma także  majątek gospodarstwa domowego. Zmiana wartości aktywów (np. nieruchomości, akcji, obligacji) powoduje pojawienie się „efektu majątkowego”. Podczas zwiększenia wartości aktywów (aprecjacji) konsumenci czują się bardziej pewni. W efekcie następuje wzrost poziomu konsumpcji. 

W przypadku spadku wartości aktywów np. na skutek rynkowej bessy „majątek netto” jaki posiada gospodarstwo domowe jest mniejsze. To z kolei skłania konsumentów do zmniejszenia poziomu konsumpcji. Efekt majątkowy nastąpił min podczas Wielkiego Kryzysu z 1929 roku w Stanach Zjednoczonych, kiedy bessa była jednym z czynników powodujących kurczenie się konsumpcji. Efekt majątkowy jest szczególnie mocno widoczny na rynku amerykańskim z racji dużego poziomu oszczędności ulokowanych na rynku kapitałowym.

Wahania w sprzedaży detalicznej może być jednym z motorów krótkoterminowego cyklu gospodarczego. W takim przypadku wzrost PKB będzie napędzany w głównej mierze poprzez wzrost konsumpcji. Jednocześnie wzrost konsumpcji wewnętrznej będzie stymulować krajową produkcję oraz import.

Sprzedaż detaliczna – GUS

Dane prezentowane są co tydzień przez Główny Urząd Statystyczny (GUS). Sprzedaż detaliczna jest przedstawiona zarówno w cenach bieżących jak i cenach stałych. Dzięki analizie w cenach stałych uzyskiwany jest „pełniejszy” obraz realnej zmiany poziomu konsumpcji w gospodarce.

Wskaźnik sprzedaży detalicznej jest wskaźnikiem makroekonomicznym, który agreguje wartość sprzedanych towarów własnych i komisowych (inaczej nowych i używanych) dostępnych w punktach sprzedaży detalicznej, placówkach gastronomicznych oraz innych punktach sprzedaży. Sprzedaż detaliczna realizowana jest w finalnych cenach płaconych przez konsumentów (wliczony jest podatek VAT).

Sprzedaż detaliczna nie uwzględnia natomiast wartości sprzedaży określanych jako targowiskowych (np. targi) dokonanej przez sprzedawców uiszczających jedynie opłatę placową. Pomijana jest także sprzedaż złomu i odpadów.

Wskaźnik sprzedaży detalicznej jest także publikowany również w podziale na poszczególne kategorie produktowe. GUS w swoich raportach miesięcznych wyszczególniał w latach 2010-2021 następujące składowe:

  • Pojazdy samochodowe, motocykle oraz części
  • Paliwa stałe, ciekłe i gazowe
  • Żywność, napoje i wyroby tytoniowe
  • Pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach
  • Farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny
  • Tekstylia, odzież i obuwie
  • Meble, RTV, AGD
  • Prasa, książki oraz pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach
  • Pozostałe

Poniżej znajduje się wykres przedstawiający wartość sprzedaży detalicznej (w cenach stałych) w Polsce w latach 2000 – 2019. Wartość powyżej 100 oznacza wzrost sprzedaży r/r. W badanym okresie sprzedaż spadła r/r tylko w dwóch latach (2005 oraz 2010 roku).

sprzedaż detaliczna

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

Czasy Covid-19 a sprzedaż detaliczna

Spoglądając na poszczególne składowe sprzedaży detalicznej można spojrzeć na historyczne trendy w gospodarce. Świetnym przykładem jest rok 2020. Ograniczenia rządowe wprowadzone w celu minimalizacji przypadków COVID-19 spowodowały, że zmniejszyła się aktywność gospodarcza w kraju. Widać to było w sprzedaży detalicznej. Między marcem a czerwcem 2020 roku było widoczne bardzo duży spadek aktywności gospodarczej. Szczególni dotkliwy był kwiecień, kiedy sprzedaż detaliczna spadła aż o 22,6% r/r. Spowodowane to było m.in. „załamaniem” sprzedaży pojazdów samochodowych (-54,8% r/r) paliw (-42,2% r/r) czy odzieży i obuwia (-64,6% r/r).

sprzedaż detaliczna covid 19

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

 Zamykanie galerii handlowych, ograniczanie mobilności spowodowało, że sprzedaż obuwia oraz odzieży była bardzo słaba w całym 2020 roku. Dzięki tym danym inwestor mógł samemu szacować słabszych wyników finansowych spółek z branży obuwniczej i odzieżowej przed opublikowaniem raportów kwartalnych firm z tych branż.

Z drugiej strony mniejsze wydatki na restauracje czy podróże spowodowały oszczędności w budżetach domowych. Te środki zostały po części przeznaczone na remonty w domach, wymiany mebli czy RTV i AGD. Ta składowa sprzedaży detalicznej radziła sobie najlepiej w całym 2020 roku.

Podsumowanie

Dane o sprzedaży detalicznej publikowane w odstępach miesięcznych przez Główny Urząd Statystyczny (GUS). Jest to wskaźnik w sposób syntetyczny mierzy kondycję gospodarstw domowych. W normalnych sytuacjach rynkowych, wzrost sprzedaży pojawia się kiedy wzrasta dochód rozporządzalnych. Wynikać to może z powodu wzrostu realnych wynagrodzeń (podwyżki lub w wyniku obniżki podatków) czy spadku stopy oszczędności. W sytuacji pogorszenia się sytuacji materialnych gospodarstw domowych widoczne jest ograniczenie konsumpcji. Stagnacje w wydatkach widać wtedy w sprzedaży detalicznej.

Informacje o sprzedaży detalicznej jest także ważną informacją dla inwestorów, którzy posiadają akcje albo obligacje spółek działających na rynku odzieżowym, obuwniczym, meblowym czy AGD. Słabsze wyniki sprzedaży detalicznej w tych składowych oznaczają, że wzrasta prawdopodobieństwo gorszych wyników finansowych przedsiębiorstw w nich działających. To z kolei może przełożyć się na spadek kursów akcji (mniejsze zyski) jak i obligacji (pogorszenie się płynności).

Co o tym sądzisz?
Lubię
50%
Interesujące
50%
Heh...
0%
Szok!
0%
Nie lubię
0%
Szkoda
0%
O Autorze
Forex Club
Forex Club jest jednym z największych i najstarszych polskich portali o tematyce inwestycyjnej - forex i narzędzi wykorzystywanych w tradingu. To autorski projekt zapoczątkowany w 2008 roku i rozpoznawalna marka ukierunkowana na rynek walutowy.