Już nie King Dollar? To nie takie proste!

Status dolara jako dominującej waluty świata jest ostatnio poddawany coraz częstszej analizie ze względu na rywalizację z Chinami, skutki inwazji rosyjskiej na Ukrainę i spory o pułap zadłużenia USA. Udział dolara w oficjalnych rezerwach walutowych spadł do najniższego od 20 lat poziomu 58% w czwartym kwartale 2022 r., podsycając spekulacje na temat tego dlaczego nastąpi de-dolaryzacja a być może, dlaczego nie nastąpi.

Obniżający się status waluty rezerwowej

Udział dolara amerykańskiego w oficjalnych rezerwach walutowych spadł do najniższego od 20 lat poziomu 58% w czwartym kwartale 2022r., wynika z danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego.

To co wydarzyło się w ubiegłym roku było bardzo gwałtownym spadkiem dolara w ujęciu realnym. Była to reakcja na zamrożenie połowy rosyjskich rezerw złota i walut o wartości 640 miliardów dolarów po inwazji na Ukrainę w 2022 roku. Spowodowało to ponowne przemyślenia w krajach takich jak Arabia Saudyjska, Chiny, Indie i Turcja kwestii dywersyfikacji w kierunku innych walut.

Na cała sytuację trzeba jednak patrzeć szerzej. Udział dolara w rezerwach walutowych banków centralnych w ostatnim kwartale 2022 r., osiągnął co prawda najniższy poziom od dwóch dekad, ale ruch był stopniowy i obecnie jest prawie na podobnym poziomie jak w 1995 roku.

Banki centralne lokują fundusze na gorsze dni w dolarach w przypadku, gdy muszą podtrzymywać kursy walutowe podczas kryzysów gospodarczych. Jeśli waluta za bardzo osłabia się w stosunku do dolara, ropa i inne towary sprzedawane w walucie amerykańskiej stają się drogie, podnosząc koszty życia i napędzając inflację.

Wiele walut, od dolara hongkońskiego po rupię indyjską, jest powiązanych z dolarem z podobnych powodów.

Handel towarami ma znaczenie

Wszechmocny dolar opanował handel towarami, co pozwoliło Waszyngtonowi utrudniać dostęp do rynku krajom-producentom od Rosji po Wenezuelę i Iran.

Ale handel się zmienia! Indie kupują rosyjską ropę w dirhamach i rublach. Chiny przeszły na juana, aby kupić rosyjską ropę, węgiel i metale o wartości około 88 miliardów dolarów. Chiński krajowy koncern naftowy CNOOC i francuski Totalenergies zakończyły w marcu swój pierwszy handel LNG rozliczany w juanach.

Według Banku Rozrachunków Międzynarodowych (BIS), udział juana w światowych transakcjach pozagiełdowych na rynku walutowym wzrósł z prawie zera 15 lat temu do 7% obecnie.

Zbyt skomplikowany system

Dedolaryzacja wymagałaby rozległej i złożonej sieci eksporterów, importerów, handlarzy walutami, emitentów długów i pożyczkodawców, aby niezależnie decydowali o wykorzystaniu innych walut.

Według danych BIS dolar jest po jednej stronie prawie 90% światowych transakcji forex, co stanowi około 6,6 bilionów dolarów w 2022 roku.

BIS przekazał, że około połowa całego zadłużenia zagranicznego jest w dolarach amerykańskich, a połowa całego światowego handlu jest fakturowana w USD.

Wydaje się więc, że nie ma mechanizmu, który skłoniłby banki, firmy i rządy do zmiany zachowań w tym samym czasie.

Jaka przyszłość?

Chociaż może nie być ani jednego następcy dolara, wyrastające jak grzyby po deszczu alternatywy mogą stworzyć wielobiegunowy świat. Globalne banki centralne przyglądają się szerszej gamie aktywów, w tym zadłużeniu korporacyjnemu, aktywom materialnym, takim jak nieruchomości i innym walutom.

Ponieważ duże depozyty bankowe nie zawsze są ubezpieczone, firmy wykorzystują obligacje rządowe jako alternatywę dla gotówki. Status dolara jest zatem wspierany przez warty 23 biliony dolarów amerykański rynek skarbowy – postrzegany jako bezpieczna przystań dla pieniędzy.

Międzynarodowe zasoby papierów skarbowych są ogromne i nie ma jeszcze wiarygodnej alternatywy. Rynek obligacji w Niemczech jest stosunkowo mały i wynosi nieco ponad 2 biliony dolarów.

Producenci towarów mogą zgodzić się na handel z Chinami w juanach, ale recykling gotówki na chińskie obligacje rządowe pozostaje trudny ze względu na trudności z otwieraniem rachunków i niepewność regulacyjną